Kuru et denince aklımıza ilk önce pastırma gelir. Kayseri ilimizle özdeşleşmiş bir et ürünü olan pastırma, etin kimi baharatlarla çeşnilenip kurutulmasıyla elde edilen geleneksel bir lezzettir. Etin kurutularak tatlandırılması ve saklanması ise yalnızca bizim ülkemize has bir uygulama değildir. Farklı farklı coğrafyalarda ve farklı yöntemlerle birbirinden lezzetli kurutulmuş et üretilmekte, farklı farklı da isimlendirilmektedir.
BOŞNAK ETİ, İSLİ ET YA DA KURU ET
Kuru et aslında Boşnak mutfağından doğmuş bir gıda ürünüdür. Ancak mutfak kültürünün geniş coğrafyalara yayılması, özellikle günümüz koşullarında çok daha kolay olduğu için bu geleneksel lezzet Balkan topraklarına yayılmıştır. Balkanlardan ülkemize taşınması da elbette zor olmamış.
Ülkemizde, şarküteriler, e-ticaret üzerinden satış yapan firmalar ve büyük market zincirleri farklı ülkelere ait geleneksel lezzetleri de tüketiciye ulaştırmakta son derece başarılılar. Bu sayede ülkemizde de bilinen bir lezzet olan kuru et, özellikle meze olarak sıkça tüketilen bir et türüdür.
Çıkış noktası olan mutfaktan dolayı "Boşnak eti”; yapılışında önemli bir yeri olan ve ete aromasını veren isten dolayı "isli et” ya da "füme et” olarak adlandırılan bu ürün en nihayetinde kurutularak elde edildiği için de " kuru et” olarak isimlendirilir.
KURU ET NEDİR, NASIL HAZIRLANIR
Kuru etin hazırlanması sırasında zaman-sıcaklık-is gibi unsurların yanı sıra iyi kalitede fazla yağdan ve sinirlerinden ayrılmış et seçmek de çok önemlidir. Tuz ve sarımsakla bir süre salamura edilir. Bu sırada tuzun yardımıyla et fazla suyunu salarken, tuz da etin içine işleyip hem lezzet katacak hem de koruyucu olarak görev yapacaktır. Yeterince bekledikten sonra artık kurutma odasına alınan et, özel et kancalarına asılarak bu odada beklemeye alınır. Ardından bu özel odalarda yakılan ateşin ısısıyla 7-15 gün arasında kurutulmaya bırakılır. Burada önemli olan ateşin derecesini gerektiği gibi kademe kademe ayarlayabilmektir.
Geleneksel usulle elde edilen kuru etin hazırlanması zahmetli ve uzun sürdüğü için süreyi kısaltmak için hızlı kurutma teknikleri kullanılarak da üretilmektedir. Tahmin edeceğiniz gibi en güzel aromayı geleneksel yöntemlerle elde edilen kuru ette buluruz.
Kuru etin anavatanında bu işin ustaları, geleneksel üretimi bir önceki nesilden öğrendikleri şekliyle çalışırlar. Bu nedenle de bu iş için özel olarak hazırlanan pişirme odalarında, etin ısı ve is miktarları özenle ayarlanır.
BOŞNAK USULÜ KURU ETLİ KURU FASULYE
Malzemeler:
100 gr kuru et
1 yemek kaşığı tereyağı
1 yemek kaşığı sıvı yağ
2 adet orta boy soğan
1 su bardağı fasulye
1 lt sıcak su
1 diş sarımsak
1 adet yeşil biber
1 yemek kaşığı domates salçası
1 tatlı kaşığı biber salçası
Tuz
Kırmızı pul biber
BOŞNAK USÜLU KURU ETLİ KURU FASULYE NASIL HAZIRLANIR
Kuru fasulyeleri bir gece önceden ıslatıp, düdüklü tencerede yoksa normal tencerede haşlayalım.
Soğanları yemeklik doğrayalım.
Sıvı yağı ve tereyağı tencereye alalım. Yağ eridikten sonra soğanları tencereye ekleyelim.
1diş sarımsağımızı da rendeleyip soğanlar pembeleşene kadar kavuralım.
Ardından domates salçası ve biber salçasını da ilave edelim.
Hemen ardından kuru etleri ekleyelim.
Bu sırada biberlerimizi ince ince doğrayıp tencereye ekleyip bir iki kez karıştıralım. 1 litre de suyu kaynamaya bırakalım.
Sıra geldi kuru fasulyeye…Fasulyeyi, tuzu, kırmızı pul biberi de tencerekoyalım ve ocağın altını kısığa alalım.
Suyunu eklemeden 2-3 dakika kadar pişirelim. 2-3 dakika sonra kaynattığımız 1 lt suyu kuru fasulyenin üzerine ekleyelim. Pişmeye bırakalım.
Kuru fasulyenin cinsi de pişme süresi, su miktarı gibi unsurlar üzerinde etkilidir. BU yüzden suyunu kontrollü olarak ekleyebilirsiniz.
KURU ETLİ PATATES
Malzemeler:
- 8 adet taze patates
- 6 dilim kuru et
- 1 avuç kaju fıstığı
- 1 avuç badem
- 1 avuç ceviz
- 3 yemek kaşığı köri sosu
- 3 yemek kaşığı soya sosu
- Yarım çay kaşığı tuz
KURU ETLİ PATATESİN HAZIRLANIŞI
Patatesleri yıkayıp, ortadan ikiye bölelim ve bir kaseye alıp hafifçe tuzlayalım.
Bu sırada fırınımızı 200 derecede ısıtmaya başlayalım. Ardından da patatesleri sıvı yağ ile hafifçe yağlayalım ve sıcak fırında üzerleri kızarana kadar pişirin.
Patatesler fırında güzelce kızarırken, kuru etli karışımımızı hazırlayalım. Bunun için cevizleri, kaju fıstığını, bademve kuru etleri kıyalım.
Patatesler pişince fırın kabını kenara alalım. Derin bir tavaya bir miktar yağ ekleyip kıydığımız yemişleri ve kuru etlerikavuralım.
Kavurduğumuz kuru etli ve kuru yemişli karışıma patatesleri, köri ve soya sosunu da ekleyelim. Bir süre de bu şekilde soteledikten sonra kuru etli patateslerimizi servis edebiliriz. Afiyet olsun.
KURU ETİN BESİN DEĞERİ, KALORİ MİKTARI NEDİR
Kuru eti çeşit çeşit yemekte kullanabileceğiniz gibi sade olarak da tüketebilirsiniz. Peki kuru et tüketerek alacağınız kalori miktarı nedir? 100 gram kuru etin kalori değeri 259 kcal’dir. Ayrıca 46 gram protein, 6 gram yağ, 4,8 gram karbonhidrat içerir.
Karbonhidrat bakımından düşük olan kuru et, protein bakımından da zengindir. Bu özellikleriyle diyet listesine eklenebilecek bir gıda ürünüdür.
KURU ETLİ SANDVİÇ
1 adet ekmek (damak zevkinize göre)
1-2 tatlı kaşığı tereyağı
100 gr kuru et
15 adet roka yaprakları
100 gr süzme yoğurt
1 tutam karabiber
Ekmeği ortasından ikiye bölelim ve içini tereyağıyla güzelce yağlayalım. Üstüne kuru eti eşit olarak yayalım. Ardından roka yapraklarını, peyniri ve süzme yoğurdu ekleyelim. Sandviçimiz hazır! Sıcak sandviç tüketmek isterseniz ekmeğinizi önceden tost makinesinde ısıtabilirsiniz. Ya da kendi ekmeğinizi kendiniz pişirebilirsiniz.
KURU ETİ NASIL SAKLAMALIYIZ
Kuru eti saklarken nemden uzak tutmak birinci hedefimiz olmalı. Hava geçirmeyen kaplarda saklamak içerisinde bakteri oluşumunu önlemek için çok önemlidir. Bunun için kapaklı cam kavanozlar ya da kapaklı cam kahvaltı kapları kullanabilirsiniz. Ayrıca yiyeceğiniz kadar kuru eti ambalajından alıp servis etmek ve kalan miktarı koruma altına almak da iyi bir koruma yöntemidir. Ambalajından çıkardığınız kuru etin açılmış paketini sıkıca streç filmle sarabilir ya da eğer vakumlama makinanız varsa vakumlayarak buzdolabına kaldırabilirsiniz. Hatta vakumlu ambalajla derin dondurucuda saklama ömrünü uzatabilirsiniz. Bu yöntemle derin dondurucuda kuru etinizi altı ay boyunca bozulmadan saklamanız mümkün olacaktır.
Eğer kuru etiniz vakumlu bir ambalajdaysa ve buzdolabına koymayı tercih ettiyseniz, onu sağlıklı bir şekilde tüketmeniz için 30 gününüz var demektir.
Vakumlu ambalajından çıkardınız ve tamamen bitiremediniz diyelim. Yukarıda bahsettiğimiz gibi streç filmle hava almayacak şekilde sarıp, yine buzdolabında saklamak isterseniz, kuru et için ayrılan süre 15 gün olacaktır.
Farklı et ve süt ürünleriyle aynı tabakta saklamamaya özen göstermelisiniz.
Kuru et, içerisinde çok fazla madde içermemesinden dolayı, üretimi basit olan bir gıdaymış gibi izlenim bırakabilir. Ancak emin olun ki, çok zahmetli bir sürecin ürünüdür. O bu zahmetin karşılığını hem sağlıklı bir ürün olarak bizlere sunar, hem de lezzetiyle damaklarımızı şenlendirir. Bir artısı daha var ki; o da gerçekten önemli; kuru et çok pratik bir yiyecek. Hemen her an size yemek olarak dönebilecek hızlı ve pratik bir tarifin içinde karşılaşabilirsiniz onunla.
