DONDURMA NEDİR
Dondurma, günümüzde en çok tüketilen ve en çok sevilen besinlerin başında gelir. Her mevsim tüketime uygun olan dondurma, özellikle yaz ayları daha çok rağbet gören sütlü ya da meyveli karışımlardır. Sıcak bir yaz gününde serinleten dondurmanın tadı başka hiçbir şeyde yoktur. Dondurma nedir diye merak edenler için, çeşitli meyve suları ya da sütten soğutulmak suretiyle elde edilen, içine şeker katılmış soğuk bir tatlıdır. Geleneksel yöntemlerde elle yapılan dondurma zaman içerisinde elektrikli makine ve dondurma buzdolaplarında hazırlanmaktadır. Ancak dondurmacılığı meslek haline getirmiş dondurma ustalarının döverek hazırladıkları dondurmanın lezzetini başka bir yerde bulmak pek mümkün değildir. Çilek, muz, kavun, yaban mersini gibi çeşitli kuru ve yaş meyve ile hazırlanabildiği gibi çikolata, karamel, fıstık, ceviz ile de hazırlanabilmektedir.
DONDURMANIN TARİHİ
Dondurmanın ilk nerede çıktığı ile ilgili pek çok rivayet mevcuttur. Bu rivayetlerden birisi Kral Süleyman’ın hasat zamanı buzlu içecekler tükettiğine dair İncil’de yer alan ifadelerdir. Eski dönemde anlatılan bir diğer hikâye, Roma’yı yakan ünlü imparator Neron’un döneminde kölelerin karlı tepelerdeki kar toplarını kuyularda biriktirmeleridir. Neron’un düzenli olarak dağa gönderdiği kölelerin getirdiği bu buzlar Kral ve soylu kesim tarafından şarap, bal ve meyvelerle birlikte tatlandırılıp yenilirdi. Büyük İskender’in de meyve, şarap ve yemişlerle tatlandırılmış buz yemeyi sevdiği rivayet edilmektedir.
Tüm bu rivayetler bir yana günümüzde bildiğimiz süt ile yapılan il dondurmanın kökeni M.Ö. 200’lerde Asya’ya dayanmaktadır. Çinlilerin bu dönemde süt ve pirinç ile hazırladıkları karışımı karda dondurarak ilk sütlü dondurmayı elde etmişlerdir. Çinlilerin icat ettiği dondurmanın ünlendiği ülke olan İtalya’ya nasıl geldiğini merak ediyorsanız hemen ondan da bahsedelim. İtalyanların ünlü gezgini Marco Polo, 13. Yüzyılda meşhur Çin gezisinden dönüşü sırasında burada öğrendiği buzlu tarifleri de beraberinde İtalya’ya götürmüştür. O tarifler zaman içinde geliştirilerek 16. Yüzyılda dondurmaya dönüşmüştür.
DNDURMA ÇEŞİTLERİ NELERDİR
Dünya genelinde dondurmanın anavatanı olarak İtalya bilinse de Asya’dan Avrupa’ya yayılan geniş bir kullanım alanı vardır. Öyle ki bazı ülkelerin kendine has dondurmaları bile vardır. Örneğin ülkemizde Maraş dondurması dünyaca üne kavuşmuş bir lezzettir. Dünya genelinde dondurması ile ünlü olan ülkelere bakıldığında; Almanya, Birleşik Krallık, Yeni Zelanda, Finlandiya, Yunanistan, Japonya, İtalya, Avustralya ve Türkiye sayılabilir. Dondurmanın ismi de ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Sorbe, Gelato, donmuş yoğurt gibi terimler farklı stilleri belirtmek için kullanılmaktadır. Dondurmanın malzemeleri belirli olsa da her ülkede yapılan dondurmanın kendine özgü formülü vardır. Kullanılan sütün cinsinden yapımındaki makineye, muhafaza edilen dereceye kadar pek çok etken dondurmanın tadında beliğin değişikliklere yol açmaktadır.
GELATO
Klasik taze İtalyan dondurması diye bilinen gelato, ülkemizde de oldukça meşhur olmuş bir lezzettir. Geleneksel olarak günlük süt, taze meyveler ve krema ile yapılır. Raf ömrünü uzatmak adına katkı maddesi eklenmeden yapılan bu dondurma taze olarak tüketilmektedir. Yumuşak yapısını koruması için -12 ile -15 derece arasında muhafaza edilen bu dondurma, endüstriyel dondurmalardan da daha az hava oranına sahiptir. Yani aslında gelato diğer dondurmalarla kıyaslandığında daha yoğun ve kıvamlıdır. Bu dondurmalarda yağ ve şeker oranı daha düşük, meyve tadı daha yoğundur.
SORBE
Kelime kökeni ‘şerbet’e dayanan sorbe en basit ifadesiyle dondurulmuş meyve püresidir. Diğer çeşitlerden ayırt edici özelliği içinde süt bulunmamasıdır. Su ve şekerin mevsim meyveleri ile belirli miktarda karıştırılması ile hazırlanır. Meyvenin yoğunluğuna göre şeker kullanılmadan ya da şeker yerine bal kullanılarak da yapılan çeşitleri vardır. Süt içermeyen yapısıyla vegan ve vejetaryen kişiler için de tüketilmesi son derece uygundur.
DONDURULMUŞ YOĞURT
Frozen yoğurt olarak da anılan dondurulmuş yoğurt, dondurmaya alternatif bir lezzettir. Krema yerine yoğurt, dondurulmuş yoğurt ve biraz da süt eklenerek elde edilir. Hafif ekşimsi tadı ile yaz aylarında dondurmaya farklı bir alternatiftir. Sade olarak sunulan bu lezzet, çikolata parçaları veya fındık ile de çeşitlendirilebilir.
DONDURMA NASIL YENİR
Dondurma özellikle yaz aylarında serinletici lezzeti ile hayat kurtarıcı bir besindir. Sade olarak günün her öğünü tüketilebildiği gibi farklı lezzetleri serinletmesi için de dondurmaya baş vurulur. Özellikle sütlaç, profiterol, muhallebi gibi sütlü tatlılar, irmik helvası, çeşitli pasta tarifleri ve yazın en meşhur içeceği olan milkshake tarifleri dondurma ile serinler. Aynı zamanda kızartılmış dondurma da oldukça meşhur ve tadı damağınızda kalacak harika bir lezzettir.
DONDURMA İLE HAZIRLAYABİLECEĞİNİZ PRATİK TARİFLER
Kızarmış Dondurma
Dondurmaya farklı bir tat katan kızarmış dondurma tarifini siz de muhakkak denemelisiniz.
Malzemeler:
Yarım kilo maraş dondurması kaymaklı
1 su bardağı mısır gevreği
1 çay kaşığı tarçın
2 adet yumurta akı
Yarım su bardağı çekilmiş fındık
Yarım su bardağı çekilmiş badem
Yarım çay bardağı esmer şeker
1 çay bardağı Hindistan cevizi
Ayçiçek yağı
KIZARMIŞ DONDURMA NASIL YAPILIR
Kaymaklı maraş dondurmasını yumuşayana kadar dışarda bekletiyoruz. Dondurmadan ceviz büyüklüğünde parçalar alıp yuvarlayarak top haline getirip donması için derin dondurucuda yarım saat bekletiyoruz. Ayrı bir yerde bir yumurtanın akını çırpıyoruz. Mısır gevreğini mutfak robotunda iyice çekip ayrı bir kaba alıyoruz. Üzerine çekilmiş fındık ve badem, tarçın, esmer şeker ve Hindistan cevizini ilave edip karıştırıyoruz. Dondurma toplarımızı buzluktan alarak önce çırpılmış yumurtaya daha sonra da mısır gevrekli karışıma buluyoruz. Derin dondurucuda tekrar yarım saat bekletiyoruz. Daha sonra diğer yumurtamızın akını da çırpıyoruz. Derin dondurucudan çıkardığımız yumurtaları yine önce çırpılmış yumurta akına daha sonra da kalan harca bulayıp iyice kızdırdığımız yağda kızartıyoruz. Servis tabağına aldığımız kızarmış dondurmaları tercihe göre bal ya da çikolatalı sos gezdirerek servis edebiliriz. Üzerine Hindistan cevizi rendesi ya da toz Antep fıstığı serperek lezzetini pekiştirebiliriz. Afiyet olsun!
Dondurmalı Milkshake
Yazın bunaltıcı sıcağında serinlemek için harika bir tarif: Dondurmalı Milkshake. Kahve, buz ve dondurmanın harika birleşimiyle oluşan tarifimiz için gerekli malzemelere yapılışına birlikte göz atalım.
Malzemeler:
2 top Kakaolu dondurma
2 top Kaymaklı dondurma
400 ml soğuk süt
1 yemek kaşığı granül kahve
4 adet buz
1 yemek kaşığı şeker
Servis İçin Malzemeler:
1 tatlı kaşığı hindistancevizi
1 tatlı kaşığı çikolata rendesi
DONDURMALI MİLKSHAKE NASIL YAPILIR
Şeker, kaymaklı dondurma, kahve ve sütün yarısını blandera alıyoruz. Üzerine buzları da ekleyerek güzelce karıştırıyoruz. Biraz karıştırdıktan sonra üzerine kakaolu dondurma ve kalan sütü de ilave ederek karıştırmaya devam ediyoruz. Hazırladığımız karışımı büyük uzun bardaklara alarak üzerini servis için süslüyoruz. Eğer krema seviyorsanız önce üzerini güzelce krema ile süsleyebilirsiniz. Üzerine Hindistan cevizi ve çikolata rendesi serperek servis edebilirsiniz.Milkshake hazırlarken servis edilen ürünün bekletilmemesi kıvamını ve tazeliğini koruması açısından önemlidir. Bu nedenle hazırladığımız milkshake serinliğini ve tazeliğini korurken hızlıca afiyetle tüketilmelidir.