YÖRESEL PEYNİR DİL PEYNİRİ
Kars Erzurum bölgesinde en çok tüketilen peynirlerden biri olan dil peyniri hammaddesi olarak çeşitli sütlerden üretilmektedir.
Diğer peynir çeşitlerine göre yumuşak bir yapısının vardır. Ülkemizde künefe yapımında alternatif kullanılmaktadır.
Üretilen süt ürünlerinde hammadde olan sütün taze olması önemli bir unsurdur. Günlük sağlan sütler üretim merkezlerine getirilir.
Sütler içlerindeki tozdan ve farklı maddelerden arınması için süzülür.
Daha sonra pastörize merkezine getirilerek belirli sıcaklığa ulaştırılır ve aynı hızla da soğutulur. Pastörize işleminden sonra süte belirli kültür ve vitaminler eklenerek sütün pıhtılaşma işlemini tamamlaması beklenir.
Süresini dolduran peynirlere kesim işlemi başlanır.
Kesimin tamamlanan peynirlerin dinlendirilerek peynir altı suyunun çıkması beklenir. Teleme haline gelen süt özel kalıplarına eklenerek makinelerle baskı uygulanır süzülen peynir altı suyu tamamıyla birbirinden ayrılır. Belirli şekillerle bölünerek peynirin olgunlaşması için bırakılır. Daha sonra peynirler belirli bezele haline bölünerek tuzlu suda haşlanır son olarak peynirleri yoğurma işlemi uygulanarak hamur haline getirilir. Peynir çeşitli şekillerde işlem uygulanır daha sonra peynirler normal ısıya gelmesi için beklenir ve tuzlu suda salamuraya bırakılır üretim aşamasını tamamlayan peynirler ambalaj pazarı hazır hale gelir.
İYİ BİR DİL PEYNİRİ
-Güzel bir dil peynir görünüş bakımından parlak bir beyaz ya da açığa yakın sarı renkleri vardır.
-Şekli dikdörtgen prizma halindedir ve diğer peynir çeşitleri gibi yağlı ve yarım yağlı türleri vardır. Lif bakımından oldukça besleyici bir besindir, az tuzlu yapısıyla severek tüketilmektedir.
PEYNİR ÇEŞİTLERİNDE GÖRE EN ÇOK TÜKETTİĞİMİZ BEYAZ PEYNİR
Beyaz peynir hammaddesi bakımından oldukça çeşidi olan bir peynirdir. Keçi, koyun, inek gibi hayvanların sütlerinden yapılmaktadır.
Peynir çeşitlerine bakıldığında yapımı en kolay olan peynir beyaz peynirdir.
Taze sağlan sütler merkezlerinden üretim yerlerine getirilir.
İçinde herhangi bir yabancı madde olmaması için süt temizlenir. Peynir çeşidinin türüne göre sütteki yağ oranıyla oynamalar yapılır. Aşamaları tamamlayan süt pastörize edilmek üzere tanklara boşaltılır.
Pastörize işleminden sonra süt mayalama işlemi uygulanır bunun için süt belirli sıcaklığa getirilir ve içerisine peynir mayası ve çeşitli vitamin ve minareller eklenir.
Hazır hale getirilen teleme parçaların bölünüyor ve kalıplara yerleştirilerek hazır hale getirilir.
BESİN DEĞERİ BAKIMINDAN BEYAZ PEYNİR
Diğer peynir çeşitlerinde de olduğu gibi beyaz peynirin içerisinde protein ve yüksek oranda kalsiyum bulundurmaktadır.
Kalsiyum insan vücudunda en çok kemik gelişiminde büyük rol oynamaktadır. İçerisinde fosfor ve çinko aynı zamanda da çeşitli vitaminler bulunmaktadır. Magnezyum bakımından zengin olduğu içinde diş sağlığında da önemli rol oynar.
KAŞAR PEYNİRİ
Herkesin severek tükettiği aynı zamanda her yemeğimize eklediğimiz kaşar peyniri diğer peynir çeşitleri gibi inek sütünden üretilmektedir.
Günlük olarak sağım merkezlerinden gelen sütler temizlenir ve pastörize işlemi uygulanır. Pıhtılaşması beklenen peynirler belirli bir ısıya getirilerek kültür ve kalsiyumlar eklenir. Olgunlaşma işlemi tamamlandıktan sonra pıhtılar teleme haline getirilir.
Daha sonra peynir altı suyunu süzülmesi beklenir sonra peynirler tekrar kesilerek su tanklarında atılır ve haşlanarak yoğurma işlemi uygulanır.
Yoğurma işlemini tamamlayan peynir kalıplara yerleştirerek soğumaya bırakılır. Kalıplara yerleştirilen peynirler pazara uygun hale gelir
TULUM PEYNİRİ
Ülkemizde doğu bölgesinde orta kesimlerinde düzenli bir şekilde üretilmektedir. Bölgelere göre farklılık gösterse de üretilen lezzet neredeyse birbirinin aynısıdır.
Yapım aşaması bakımından uzun ve zahmetli bir peynir çeşididir.
Diğer peynir çeşitlerine göre titiz bir çalışmaya ve birçok konuda dikkat etmek gerekmektedir. Asıl tulum peyniri yağsız ve pastörize edilmemiş çiğ sütten üretilmektedir.
Yağsız koyun sütünden üretilse de bazı yerlerde belirli miktarlardaki de eklenebilmektedir. Maya kısmı peynir de önemli bir kısım olduğu için mevsimsel olarak farklılık göstermektedir.
Günlük olarak sağılan sütler belirli miktarlarda tatlılar ve büyük kazanlara dökülür, içerisine belirli mayalar atılır. Mayalanması için belirli bir süre beklenir.
Mayası tutan süt özel süzgeçlerinden geçirilir.
Süzgeçten geçirilen süt bir gece dinlenmeye bırakılır daha sonra hazırlanan peynirler özel torbaya boşluk kalmayacak şekilde doldurulur. On gün boyunca bu torbalar bekletilir.
Bu aşamada dışardan gelen hiçbir toz tanesi olmaması ve peynir suyunun tamamıyla kendini bırakması gerekmektedir.
Teleme haline gelen süt içine özel tuz atılarak yoğurulur daha sonra tulum peyniri için belirlenen Özel torbalara doldurulur ve ağzın dikerler peynir için iki bekleme süresi başlar.
2 haftaya yakın bir sürenin ardından peynirler torbadan çıkarılır ve koyun keçi postundan yapılan tulumlara sıkı bir şekilde doldurulur. Bazı yerler bu işlemde bidon kullanmaktadır. Hazırlanan peynirler soğuk ortamlarda bekletilir. Peynir için uzun bekleme süresi başlar.
FAYDA BAKIMINDAN
Bütün peynir çeşitleri kalsiyum bakımından oldukça yüksektir. Bu yüzden kemik gelişimine ve diş sağlığına büyük ölçüde yarar vardır. İçerisinde çeşitli vitamin mineral ve protein sayesinde kansızlığa mide ve sinir sistemi gibi önemli bölgelere karşı size güç ve aşıklık kazandırmaktadır.
NASIL SAKLARIZ
Tulum peynir üretim şekli ve yapısı bakımından dayanıklı ve sert bir peynir çeşididir. Diğer peynir çeşitleri gibi buzdolabı ya da çeşitli dondurucularda saklanabilir ama tulum peyniri oda sıcaklığı ya da oda sıcaklığından az yerlerde saklanmaz çünkü tulum peyniri küflenmeye oldukça yatkın bir peynir türüdür hava alması sonucunda peynirin peynirinizde bozulmalar bozulabilir.
ESKİ KAŞAR PEYNİRİ
Lezzetli peynir çeşitlerinden biri olan eski kaşar peyniri haziran, temmuz, ağustos gibi doğu bölgesinin ilkbahar vaktinde üretimi yapılmaktadır.
Bunun en önemli sebeplerinden biri ise bahar zamanında mevsimi olan bitkilerin tüketilmesi ile sağlanan sütlerin daha lezzetli olması. Günlük olarak sağılan sütler en fazla 2 saat içerisinde işleme alınır. İçerisinde çeşitli yabancı maddelerden arınması için süt süzülür ve maya kazanlarına dökülür. Mayanın tutması için süt belirli bir ısıya getirilir daha sonra süt mayalanır ve maya tutma işlemi için süt belirli bir zamanda beklemeye alınır.
Mayalanan süt yarı sert bir kıvama gelir ve 1 saate yakın beklettiler.
Süt kesilerek teleme haline getirilir. Telemeler üretim için özel olan süzgeçlerde süzülerek yorulur daha sonra temeller üzerine ağırlık koyarak peynir altı suyu çıkması için bir gün boyunca bekletilir. Sert bir kıvama gelen dinlenmiş teleme rendeleyerek hoşlanma kısmına geçer. Hamur haline gelmiş kaşar peyniri kalıplara doldurulur peynir dinlenmeye bırakılır ve alt üst edilerek sızma işlemi başlatılır ve bu işlem yaklaşık 5 saat boyunca devam eder. Kuruyan peynir tuzlama işlemi geçilir ve dinin olgunlaşması için en az üç ay boyunca bekletilir ve sonra satışa sunulur.
ESKİ KAŞARIN KALORİSİ VE BESİN DEĞERİ
Bütün peynir çeşitlerini severek tüketiyoruz. Tabaklarımızda severek bulundurduğumuz peynirlerden biri olan eski kaşar peyniri tam bir oksidan deposudur. Protein ve yağ bakımından zengindir. Eski kaşar peynirin 30 gramı 80 kaloridir.
İçeriğinde bulunan yüksek protein sayesinde vücuttaki kas gelişimine yardımcı olur.
Diğer peynir çeşitleri gibi içeriğinde bulunduğu kalsiyum ve fosfor ile diş ve kemik işlemine yardımcı olur. İçeriğindeki yüksek iyot sayesinde metabolizmayı ve hızlandırır ve kolesterolünüzü iyileştirme de yardımcı olur.
Kalsiyum ve fosfor sayesinde saç cilt ve tırnaklarda besleme ve güçlenmeye sebep olur bağışıklık sisteminizi güçlendirerek sindirim sisteminizin doğru çalışmasına yardımcı olur.