ENFES TADIYLA YEMEKLERE DE RENK KATAN TULUM PEYNİRİ!
Göçebe insanların en büyük dertlerinden biri yiyecek bulmak ise, bir diğeri de yiyeceğini uzun süre muhafaza edebilmekti belki de. Zira, ekilip biçilecek bir arazinin başında durmayan göçerler, kendilerine eşlik eden küçük baş hayvanlarının etini, sütünü, yününü en verimli şekilde kullanıp, en uzun süre saklayabilmenin yollarını aramışlardır. Bulmuşlar da tabi.
Kıl keçisinin derisinden hazırlanan saklama kapları yani tulumlar, peynirin ömrünü uzatmakla kalmamış "tulum peyniri” denen bu güzelim lezzetin sofralarımıza ulaşmasını sağlamıştır. Tulumların saklandığı koşullara ve bazı ufak yapılış metotlarındaki farklılıklara göre de değişik aromalar kazanan tulum peyniri, üretildiği farklı yörelerde o yörenin ya da üretim şekliyle anılarak isimlenmiştir.
Tulum peyniri çeşitlerimiz o kadar çok ki, her birinden bahsetsek sayfalar dolusu yazı çıkar ortaya. Erzincan ve İzmir tulum peyniri en çok duyduklarımızdır. Divle obruk peyniri, Kargı tulum peyniri, Tatvan otlu tulum peyniri de ünlü tulum peynirlerimiz arasında yer alır.
Tulum peynirini yalnızca kahvaltı sofralarınızda sade şekilde tüketiyorsanız, çok şey kaçırıyorsunuz demektir. Lezzetli tulum peyniriyle hazırlayabileceğiniz birbirinden güzel yiyecek tariflerimiz var sırada:
TULUM PEYNİRLİ VE CEVİZLİ SALATA
Malzemeler:
1 çay bardağı dolusu tulum peyniri
1 çay bardağı ceviz (iri dövülmüş)
Yarım demet maydanoz
Yarım demet roka
Taze nane
5 yaprak marul
1 adet salatalık
Küçük bir kase haşlanmış mısır
Küçük bir kase kuru üzüm
Küçük bir kase nar
1 adet yeşil biber
Yarım kapya biber
4-5 adet cherry domates ya da bir küçük domates
Sosu için; tuz,nar ekşisi, limon ve zeytinyağı
Hazırlanışı:
Tüm yeşillikleri ve sebzeleri ince ince doğrayıp salata kasesine alalım. Mısır, nar ve üzümün tamamını, ceviz ve tulum peynirinin dörtte üçünü yanlarına ekleyelim. Bir kasede sos malzemelerini damak tadımıza göre miktarlarını ayarlayarak karıştıralım ve salatamızın üstüne dökelim. Salatayı güzelce karıştırarak tüm malzemelerin harmanlanmasını sağlayalım. Ceviz ve tulum peynirinin kalanını salatanın üzerine serperek servis edelim.
FIRINDA TULUM PEYNİRLİ OMLET
İster sabah kahvaltılarına, isterseniz ikindi kahvaltılarınıza renk katacak bir tarif fırında tulum peynirli omlet. Üstelik pratik ve göz doyuran cinsten.
Malzemeler:
100 gram tulum peyniri
8 adet yumurta
2 yemek kaşığı zeytinyağı
1 çay bardağı süt
Yarım kapya biber
Yarım yeşil/sarı biber ya da her ikisi birden
7-8 adet cherry domates
1 adet küçük boy soğan
Tuz, karabiber, kırmızı biber ve kekik
Hazırlanışı:
Bir kabın içerisinde yumurtaları, süt ve zeytinyağını iyice çırptıktan sonra tuzu ve baharatları ekleyip güzelce karışmalarını sağlıyoruz.
Soğanları ince ince doğruyoruz ve yumurtalı karışıma ekliyoruz. Cherry domatesleri ise ortadan ikiye ayırıyoruz. Biberleri de ince ince kıydıktan sonra tulum peynirini, cherry domateslerin yarısını ve biberlerin yarısını yumurtaların içine atıyoruz.
Fırın kabımızı tereyağı ile yağladıktan sonra yumurtalı karışımımızı kabımızın içine döküyoruz. Kenara ayırdığımız domatesleri ve biberleri de üstüne serpiyoruz. 180 derecede 20 dakika fırında pişmesini sağlıyoruz.(Fırını önceden ısıtmayı unutmayalım)
Sıcak sıcak servis edip, bekletmeden afiyetle yiyoruz.
TULUM PEYNİRLİ MİLFÖY
Gerek kahvaltılarda, gerek çay saatlerinde sofralarınıza eşlik edecek bir tarif tulum peynirli milföy.
Malzemeler:
200 gram tulum peyniri
100 gram kurutulmuş domates
6 adet milföy hamuru
Yarım demet maydanoz
1 yumurtanın sarısı (üzerine sürmek için)
2 yemek kaşığı zeytinyağı
1 yemek kaşığı balzamik sirke
Kekik, biberiye,
Hazırlanışı:
İşe donuk haldeki milföy hamuru yapraklarımızı oda sıcaklığında çözdürmekle başlayalım. (Milföyler genellikle iki kare hamurun birleşimiyle oluşan bir dikdörtgen yaprak şeklinde paketlenir. Buzları çözülüp yumuşamaya başladıklarında kare olacak şekilde kesebilirsiniz. Öncesinde ayırmaya çalışırsanız düzensiz bir şekilde kırılabilir yahut birden fazla parçaya ayrılabilir.)Bu sırada tulum peynirimizi rendenin geniş kısmıyla rendeleyelim.
Maydanozları ince ince doğrayalım ve kurutulmuş domatesleri iri parçalara bölelim.
Rendelenmiş tulum peyniri, kurutulmuş domates ve maydanozu bir kaseye alalımve kekik, biberiye ve balsamik sirkeyi de ekleyerek güzelce harmanlayalım.
Her bir milföy karesinin ortasına bu harçtan koyalım ve dikdörtgen şeklinde katlayalım.
Yağlı kağıt serdiğimiz tepsimize hazırladığımız tüm dolgulu milföyleri dizdikten sonra, çırptığımız yumurta sarısını üzerlerine sürelim.
Önceden ısıttığımız fırınımızda 180 derecelik ısıda 25-30 dakika kadar pişilerim. Üzeri nar gibi kızarmış, içi lezzetli bir harçla dolu, çıtır çıtır böreğinizin kokusu da iştah kabartıcı olacak.
TULUM PEYNİRLİ PİZZA
"Biz tulum peyniriyle öyle bir yemekhazırlayalım ki; ister sabah isterakşam iştahla yiyelim!” diyen peynir aşıkları için güzel bir pizza tarifi verelim.
Malzemeler:
Hamuru için:
2,5 su bardağı un
1 su bardağı ılık su
1 çay kaşığı bal ya da yarım çay kaşığı toz şeker
1 yemek kaşığı zeytinyağı
1 tatlı kaşığı kuru maya
Yarım tatlı kaşığı tuz
Sosu için:
3 adet orta boy domates
1 tatlı kaşığı domates salçası
1 diş sarımsak
1 yemek kaşığı su
Kekik
Seviyorsanız 1 tatlı kaşığı kadar acı sos
Üzeri için:
100 gram tulum peyniri
100 gram rokfor peyniri
80 gram parmesan peyniri
150 gram mozerella peyniri
Hazırlanışı:
Hamurunun hazırlanışı:
Bir kasede ılık su, bal (ya da toz şeker) ve kuru mayayı iyice karıştırıp 10 dakika bekletelim.
Unu eleyerek derin bir kaba alalım ve içine tuzla birlikte hazırladığımız mayalı karışımı ve zeytinyağını ilave ederek güzelce harmanlayalım. İyice yoğurarak bir beze haline getirelim ve üzerini streç filmle sarıp yarım saat kadar mayalanmaya bırakalım. Mayalanma oda ısısında daha rahat olacaktır.
Hamurumuz mayalanırken sosun hazırlıklarına geçelim. Bununiçin önce domateslerin kabuğunu soyalım. Ardından hem domatesleri hem de sarımsakları rendeleyelim. Bu iki malzemeyi kısık ateşte 5 dakika kadar pişirdikten sonra domates salçası, kekik, acı sosu da karılıma ekleyelim. Domatesler suyunu çok fazla çeker ise sos için listeye eklediğimiz gibi su kullanalım. Sosumuz kıvam aldıktan sonra ocaktan alıp dinlenmeye ve soğumaya bırakalım
Mayaladığımız hamurları 3 bezeye ayıralım ve her birini elimizle yuvarlak şekilde açalım. Bu aşamada hamura zaman zaman un serpmek suretiyle, yapışmasını önleyelim.
Hamurları açtıktan sonra fırın tepsisine yağlı kağıt serip hamurları dikkatlice bu tepsinin üzerine serelim.
Soğumuş olan pizza sosumuzla hamuru güzelce kaplayalım. Ancak tam kenarında bir parmak kadar boşluk bırakmaya dikkat edelim.
Mozerella peynirini ve tulum peynirini ayrı ayrı kaplara rendeleyelim. Rokfor peynirlerini elimizle ufalayalım.Soslu hamurun üzerine önce mozerella peynirini ardından rokfor peynirleri kırıntılarını, toz permasanları ve en son olarak da rendelenmiş tulum peynirini eşit şekilde serpelim. Hamurlarımızı önceden ısıtılmış fırında 250 derecede pişirelim. Burada pişmenin zamanını peynirlerin erimesinden anlayabiliriz. Peynirler güzelce erimiş ve pizzamızın üzeri kızarmışsa onu fırından çıkarıp yemek masasına getirmenin de zamanı gelmiş demektir. Geriye afiyetle yemek ve bu lezzeti sevdiklerimizle paylaşmak kalıyor.
Bu tariflere ilaveten tulum peynirinin özellikle domates kullanarak hazırlanan makarna soslarına çok yakıştığını belirtmek gerekir. Ayrıca yine yoğun kıvamlı ve basit bir domates sosunun üzerine tulum peyniri ekleyerek müthiş lezzetli bir patates kızartması sosu yapabilirsiniz. Sandviçlerinize son bir güzel dokunuş olarak tulum peyniri serpebilirsiniz. Sahanda yumurtanızı tereyağlı ve tulum peynirli yaparak o yumurtayı daha da güzelleştirmeniz de elbette mümkün.
Bu tarifleri uygulayıp, bu lezzetli yemekleri yerken, bu üretim ve saklama yöntemini icat edip, her yörede farklı farklı uygulayan ve bugün bizim sofralarımıza kadar ulaşmasını sağlayan konar-göçer ya da yerleşik tüm atalarımıza şükranlarımızı sunmayı da unutmayalım.
