DİL PEYNİRİ, ÇEÇİL PEYNİRİ, ÖRGÜ PEYNİRİ

Yaşadığımız ülke her anlamda bize türlü türlü seçenekler sunacak kadar zengin. Doğal güzelliklerinin sunduğu her şey, bin bir lezzet olarak sofralarımıza doluyor. Peynir çeşitliliği de en büyük zenginliklerimizden biri.

DİL PEYNİRİ:Bize Kars-Erzurum bölgesinden kazandırılmış bu lezzetli peynir, çoğunlukla inek sütünden olmakla birlikte koyun sütünden de üretilmektedir. Yoğun ve hoş lezzeti yağlı oluşundan gelir ve kaşar peynirini andırır. Yumuşak dokulu bir peynirdir. Künefe yapımında künefe peynirine alternatif olarak kullanılabilir. Dil peynirinin tel tel ayrılmış haliyle de marketlerde/şarküterilerde karşılaşmamız mümkün.

ÇEÇİL PEYNİRİ: Dil peyniri gibi Erzurum ve Kars bölgesinde üretilen bir peynirdir. Bu iki ilimize Ardahan ve Iğdır da eşlik eder. Elbette birçok ilimizde hem dil hem de çeçil peynirinin üretimi yapılıyor ama yoğun olarak üretilen bu dört ilimizi içine alan bölgelerimizdir. Çeçil peynirinin şekli tel tel, iplik gibidir. Hatta dil peynirinin tel tel ayırılmış haline de çeçil peyniri denildiği olur. Yağı alınmış sütten yapılan çeçil peynirinin diğer adı da "civil” peyniridir. Tuzlu ve sodyum oranı yüksek bir peynirdir. Bu özelliği ile küflenmiş olsa dahi yenebilen nadir peynirlerimizdendir.

ÖRGÜ PEYNİRİ: Bu güzelim lezzetimizin de en meşhur olduğu yöremiz Diyarbakır’dır. O kadar meşhurdur ki, Diyarbakır örgü peyniri olarak Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek coğrafi işaretli marka halini almıştır. Adını,peynirin son şeklinin vermek için saç örgüsü gibi örülmesinden alan örgü peyniri, içeriği bakımından beyaz peynire benzer. Ancak üretim aşaması daha ziyade kaşar peynirine benzemektedir ve yağ oranı yüksek bir peynirdir. Yağ oranının yüksekliğine bağlı olarak rengi sarımsıdır. O da dil peyniri gibi elle iplik iplik ayrılarak çeçil peyniri gibi tel tel olması sağlanabilir. Besin değeri yüksektir ve kendine has hoş bir aroması vardır. Sertliği ise elastik yapılı ve yarı sert olarak tarif edilebilir. Diyarbakır’a yolunuz düşerse direkt kaynağından, düşmezse de zengin şarküteri reyonları olan marketlerden rahatlıkla temin edebilirsiniz.

NERELERDE KULLANILIR? NASIL YENİR?

DİL PEYNİRİ KIZARTMASI NASIL YAPILIR?

MALZEMELER:

*Dil peyniri ( miktara göre diğer malzemelerin ölçülerini ayarlayabilirsiniz.)

*1 yumurta

* 1 Yemek kaşığı buğday unu

*1 yemek kaşığı galeta unu

*Tuz

*Kızartmak için sıvı yağ

*Baharatlar (pul biber, tatlı toz biber, karabiber, kekik vs. damak zevkinize göre farklı baharatlar kullanabilirsiniz)

HAZIRLANIŞI:

Dil peynirlerini küp küp keselim ve kızartma harcını hazırlayalım. Bunun için bir kapta yumurtayı çırpıyoruz. Başka bir tabağa buğday ununu koyuyoruz. Bir tabağa da galeta ununu, baharatları ve bir tutam tuzu ekleyip bir güzel harmanlıyoruz.

Peynir küplerini önce buğday ununa, sonra çırpılmış yumurtaya, daha sonra da galeta unlu karışıma bulayıp kızdırdığımız yağda, her yeri kızarıncaya kadar tutuyoruz. Yağı patates kızartması yapar gibi bol tutmanıza gerek yok. Tavaya yapışmayacak kadar olması yeterli. Yanmaz bir tava kullanmanız en garantili yöntem.

Piştikten sonra fazla bekletmeden sıcak sıcak sofranın baş köşesine yerleştirebilirsiniz. Afiyet olsun.

DİL PEYNİRLİ KÜNEFE NASIL YAPILIR?

Künefeye lezzetini veren asıl malzeme peynirdir, malum. Kıvamı ve tuzsuz oluşu nedeniyle künefe için özel bir peynir kullanılır. Ancak, künefe peyniri bulmak her zaman mümkün olamayabiliyor. Dil peynirini ise hemen hemen her şehirde market ve şarküterilerde bulabilmek mümkün. Yani künefe peyniri bulamadığınızda dil peyniri kurtarıcınız olacaktır. Ayrıca, dil peyniri lezzeti nedeniyle künefe yapmakta tercih edeceğiniz peynir haline de dönüşebilir…

MALZEMELER:

750 gram çiğ tel kadayıf

750 gram dil peyniri

Tereyağı (mümkünse sade yağ)

Şerbeti için;  3 su bardağı su ve 750 gram toz şeker

İsteğe göre süslemek ve tatlandırmak için Antep fıstığı, fındık, ceviz vb.

(750 gramlık ölçüyü tüm malzemeler için aynı oranda azaltarak daha az miktarda künefe elde edebilirsiniz. Örneğin şeker, dil peyniri ve kadayıf ölücülerini 300 gram olarak ayarlayabilirsiniz.)

HAZIRLANIŞI:

İşe, şerbeti hazırlayarak başlayalım ki, kaynama ve soğutma aşamalarında zaman kaybetmemiş olalım.. Şerbeti hazırlamak için, 3 su bardağı su ve 750 gram toz şeker bir tencereye alınır ve yaklaşık 5 dakika boyunca kaynatılır. Şekerlerin erimesinin ardından, tencere ocaktan alınır ve şerbet soğumaya bırakılır.

Bu sırada çiğ tel kadayıflaryayvan bir tepsiye konulup kadayıflar elle didikleme yoluyla parçalara ayrılır. Kadayıflar iyice inceltildikten ve tel tel olmaları sağlandıktan sonra iki eşit parçaya ayrılır. Künefenin yapılacağı tepsi 3-4 kaşık tereyağı ya da varsasade yağ ile bir güzel yağlanır. Tiftik tiftik edilen bu kadayıfların yarısı, eşit kalınlıkta ve miktarda denk gelecek şekilde tepsi içine güzelce yerleştirilir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta: kadayıfların kalın bir tabaka oluşturmamasına özen gösterilmelidir. Alt kısımdaki kadayıfları ufalanıp tepsideki kadayıfın üstüne eşit şekilde serpilir. Dil peynirli tabakayı da aynı şekilde elle sıkıca bastırdıktan sonra kenara ayırdığımız diğer kadayıf da ince bir tabaka oluşturacak şekilde serip sıkıca bastırılır. Tepsinin kenarlarında bir parmak kadar boşluk kalmasına özen göstererek harcımızın kenarlarına bastırarak toparlanır.

Daha sonra tepsiyi ocağa alıp yavaş yavaş çevirerek sabırla pişirme aşamasına geçebiliriz. Kadayıfların kenar kısımları kızarmaya başladıkça ve kadayıf-peynir karışımlı tabaka tepside rahat hareket ettikçe kızarma işleminin tamamlandığını anlayabiliriz.

Sonraki aşama maharet istediği için dikkatli olmak gerekiyor…Zirao koca tepside künefenin diğer yüzünü çevirmek pek kolay iş değil. Künefenin her iki yüzeyini de aynı şekilde kızarttıktan sonra tepsiyi ocaktan alıp, soğumaya bıraktığımız şerbetimizi dökebilirsiniz. Tüm şerbetli tatlılarda olduğu gibi, şerbet ve harcın sıcaklık dengesi künefede de çok mühim. Şerbetin ılık ya da soğuk, künefenin ise sıcak olmasına kesinlikle dikkat edilmelidir.

DİL PEYNİRİ, ÇEÇİL PEYNİRİ VE ÖRGÜ PEYNİRİNİN BESİN DEĞERLERİ NEDİR?

Büyük emeklerle hazırlanan bu lezzetli peynirlerin besin değerlerini inceleyelim:

100 gram örgü peynirinin kalori değeri 286 kcal. Ayrıca 25 gram protein ve 20 gram yağ içermektedir.

Çeçil peynirinin ise 100 gramında 140 kcal kalori. Tuz oranı düşük, kalsiyum oranı yüksektir. BU nedenle de özellikle diyet listelerinde sık sık adını gördüğümüz  bir peynirdir çeçil peyniri.

Dil peynirinin ise 100 gramı 314 kcal’dir.

Bu üç peynir çeşidinin bir ortak özelliği de hemen hemen tüm çocuklar tarafından çok beğenilmesidir. Özellikle örgü ve çeçil peyniri şekillerinden dolayı çocuklar tarafından daha çok tercih edilmektedir. Eğer hiç denetmediyseniz çocuğunuza bir şekilde bu peynirleri sevdirmeye çalışmalısınız. Damak tadı beyaz peynire ya da tulum peynire uyum sağlamamış çocuklar dil peyniri ya da çeçil peynirinin tadını daha çabuk kabulleneceklerdir. Atıştırmalık olarak bile onlara bu peynirlerle hazırladığınız peynir tabakları sunabilir; okulda beslenme çantalarına rahatlıkla yiyebilecekleri dil, çeçil ya da örgü peynir dilimleri koyarak günlük kalsiyum ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlayabilirsiniz. Hepsinin de ötesinde atıştırma alışkanlıklarını sağlıklı bir boyutta tutmanız onların gelecekteki beslenme sistemlerinde de büyük bir fayda sağlayacaktır.