Ispanak ve Ispanaklı Tarifler
Adını duyar duymaz çoğumuzun aklına Temel Reis’in geldiği ıspanak; ıspanak yemeğinden ıspanaklı böreğe, ıspanaklı kekten ıspanaklı salataya kadar sofralarımızda çok geniş bir yer tutan ve birçok farklı öğünde sıklıkla tükettiğimiz bir sebze. Hem çok faydalı hem de çok lezzetli. Ayrıca oldukça besleyici bir besin olan ıspanak, tek yıllık otsu bir bitki. Orta ve Batı Asya kökenli bu bitki zamanla tüm dünyaya yayılmış. Ülkemizde de birçok farklı bölgede yetiştirmek mümkün.
Şimdi de gelin sizlerle birlikte ıspanağın faydalarına, besin değerlerine, nasıl saklanabileceğine ve ıspanak yemeği başta olmak üzere ıspanağın baş köşede olduğu bazı lezzetli tariflere bakalım.
Ispanağın Faydaları Nelerdir
Ispanak vücudumuz için olumsuz bir durum olan pıhtılaşmayı yavaşlattığı için kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucu özelliğe sahiptir. Kan yapımına katkı sağlar ve kansere karşı önleyici bir rol oynar. Yüksek tansiyonu düşürmede işe yarar. İçinde A vitamini bulunduğu için göz sağlığına olumlu etkileri vardır, astigmat gibi rahatsızlıkların görülme olasılığını azalttığı tespit edilmiştir. Karaciğerin temizlenmesinde etkilidir. Kansızlığı önler ve vücuttaki demir seviyesinin dengesinin korunmasında etkilidir.
Bununla beraber lif oranı oldukça yüksek olduğu için kabızlığı önler, sindirimi kolaylaştırır. Kasların güçlenmesine de katkıda bulunan ıspanak, vücut dayanıklılığını artırır.Cilt sağlığı ve karaciğerin temizlenmesi açısından yararlı bir besindir. İçerisindeki beta karoten ve folik asit hafızanın güçlenmesini sağladığı için Alzheimer hastalığının önlenmesinde çok önemli bir rol oynar.
İçeriğindeki magnezyum sayesinde metabolizmanın hızlanmasına yardımcı olur ve kemik gelişimi için yararlıdır. K vitamini içermesi sebebiyle de ilerleyen yıllarda kemik erimesi görülme riskini azaltır. Aynı zamanda diş sağlığının korunmasında önemli bir yeri vardır. Folik asit açısından çok zengin olduğu için hamilelerin folik asit ihtiyacını karşılamak için ıspanak tüketmeleri önerilir. Besleyici ve düşük kalorili olması nedeniyle diyet yapanların ıspanağa öğünlerinde yer vermesi tavsiye edilir. Ispanağın lifli yapısı, tokluk hissini uzun süre yaşamanızı sağlar. Kısaca ıspanağın faydaları saymakla bitecek gibi değil, en iyisi bu lezzetli ve yararlı sebzeye sofralarımızda olabildiğince yer vermek.
Ispanağın Kalori ve Besin Değerleri
Ispanakta yüksek oranda A, C, E, B ve K vitaminleri bulunur.Ayrıca magnezyum, demir, potasyum ve kalsiyum gibi mineraller açısından oldukça zengindir. Lif ve folik asit kaynağıdır. İçerisinde beta karoten bulundurur. Tüm bu yönleri nedeniyle ıspanağın besin değeri bir hayli yüksektir.
100 gram çiğ ıspanağın besin değerleri:
Su: 91.4 g Magnezyum: 79 mg
Enerji: 23 kcalKalsiyum: 99 mg
Protein: 2.86 gDemir: 2.71 mg
Yağ: 0,39 g Fosfor: 49 mg
Karbonhidrat: 3.63 g Potasyum: 558 mg
Lif: 2.2 gSodyum: 79 mg
Şeker: 0.42 g Çinko: 0,53 mg
Ispanak Nasıl Saklanır
Ispanağı satın aldıktan sonra uzun süre bekletmemeniz önerilir. Eğer hemen pişiremeyecekseniz ıspanağı hava almayacak şekilde bir poşete koyduktan sonra buzdolabında saklamalısınız. Ispanağı bu şekilde 1 veya 2 günden daha fazla bekletmemelisiniz.
Eğer ıspanağı uzun süreli saklamak istiyorsanız temizleyip haşlayın ve hava almayacak şekilde buzdolabı poşetlerine koyun. Bu yolla ıspanağı dondurucuda uzun süre saklayabilirsiniz.
Ispanaklı Tarifler:
Ispanak Yemeği
Malzemeler:
·1 kg ıspanak
·1 yemek kaşığı domates salçası
·2 yemek kaşığı sıvı yağ
·1 adet kuru soğan
·Yarım çay bardağı yıkanmış pirinç
·Karabiber
·Pul biber
·Tuz
Yapılışı:
Ispanak yemeği yapmak için öncelikle ıspanakların kök kısımlarını yapraklardan ayırın ve kalan kısımları yemeklik olacak şekilde doğrayın. Ispanakları sirkeli suda bir süre bekletin ve sonra da durulayıp son kez temizleyin. Bu, ıspanak yemeği için önemli bir püf noktası. Bu şekilde ıspanaklar kir ve tozdan arınacaktır.
Bir tencerede küp küp doğradığınız soğanı sıvı yağla beraber kavurun. Soğanlar kavrulduktan sonra salçayı ekleyip karıştırın. Sonra ıspanakları ilave edin. Ispanaklar yumuşayıp küçülene kadar onları pişirin.
Ispanağın üzerine pirinç, tuz ve baharatları koyun. Karıştırdıktan sonra 1 su bardağı kaynamış suyu da ekleyin. Tencerenin kapağını kapatıp pirinçler yumuşayana kadar ıspanak yemeğini pişirin. İşte ıspanak yemeğiniz hazır! İsterseniz ıspanak yemeğini yoğurtla da servis yapabilirsiniz.
Ispanak yemeğini yaparken çok fazla su koymamaya dikkat edin, ıspanak yemeği pişerken ıspanaklar da su bırakacağı için yemeğiniz umduğunuzdan daha sulu olabilir.
İsterseniz ıspanak yemeğinizi yaparken bulgur, mısır unu ve bulgur gibi malzemeler de kullanabilirsiniz. Afiyet olsun!
Ispanak Çorbası
Malzemeler:
·Yarım kilo ıspanak
·1 adet soğan
·1 adet patates
·1 çay bardağı süt
·2 yemek kaşığı zeytinyağı
·1 diş sarımsak
·Tuz
·Karabiber
·Kimyon
. Pul biber
Yapılışı:
Küp küp doğradığınız soğanları bir tencerede zeytinyağı ile kavurun. İnce ince doğradığınız sarımsakları ekleyin ve sarımsaklar yumuşayana kadar pişirin.
Daha sonra temizlediğiniz ve doğradığınız ıspanakları ekleyin ve tencereyi kapatın. Ispanaklar yumuşayıp küçülene kadar pişirmeye devam edin.
Ispanakların üstüne küp küp doğranmış patatesi, sütü ve baharatları ekleyin. Üzerine 1 litre sıcak su koyun. Yaklaşık 15 dakika boyunca, sebzeler yumuşayana kadar çorbayı pişirin. Son olarak da çorbanın pürüzsüz bir yapıda olması için çorbayı blendırdan geçirin. Artık çorbanızı servis edebilirsiniz.
Ispanak Borani
Malzemeler:
·2 demet ıspanak
·1 adet soğan
·3 yemek kaşığı zeytinyağı
·1 diş sarımsak
·4 yemek kaşığı yoğurt
·Tuz
Üzeri için:
·2 yemek kaşığı zeytinyağı
·Pul biber
Yapılışı:
Bir tencereye küçük küçük doğradığınız sarımsak ve soğanı koyup zeytinyağında kavurun. Daha sonra temizlenmiş ve ince ince doğranmış ıspanakları koyun. Ispanaklar sönene kadar tencereyi karıştırın. Tuz ilave edin ve tencerenin kapağını kapatın. Ispanaklar küçülene kadar yemeği pişirin.
Sonrasında tencereyi ocaktan alın ve ıspanak ılıklaşana kadar bekleyin. Ardından ıspanakları bir süzgece alın ve kaşıkla hafifçe bastırıp ıspanakların suyunu süzün. Sonra ıspanakları bir kaba alın. Kaba yoğurt ve tuz ekleyin. İsterseniz fazladan 1 diş sarımsak da koyabilirsiniz. Kaptaki tüm malzemeyi karıştırın.
Üzeri için pul biberi zeytinyağında kızdırın. Servis tabağına koyduğunuz boraninin üstünde bu sosu gezdirin. Ispanak boraniniz artık hazır, boraniyi meze olarak tüketebilirsiniz.
Ispanak Graten
Malzemeler:
·250 gr ıspanak
·1 adet soğan
·1 yumurta
·Yarım çay bardağı sıvı yağ
·1 su bardağı rendelenmiş Gündoğdu taze kaşar peyniri
·Tuz
·Karabiber
·Pul biber
Beşamel sos için:
·1 su bardağı süt
·2 yemek kaşığı un
·1 yemek kaşığı sıvı yağ
Yapılışı:
Bir tencereye sıvı yağı koyup küp küp doğradığınız soğanları kavurun. Temizleyip doğradığınız ıspanakları da ekleyip birkaç dakika daha kavurmaya devam edin.
Bir yandan da beşamel sosu yapmak için unu ve sıvı yağı kavurun. Sonra da sütü ekleyip sos kaynayıncaya kadar sütü karıştırarak pişirin.
Ilıklaşan ıspanağın üstüne yumurtayı kırın. Beşamel sos, tuz ve baharatları ekleyin. Rendelenmiş Gündoğdu taze kaşar peynirinin yarısını da ilave edin. Hepsini karıştırın.
Yağladığınız borcama ıspanaklı karışımı koyup yayın. Üzerine kalan rendelenmiş Gündoğdu taze kaşar peynirini serpiştirin. Önceden 180 derecede ısıttığınız fırında Gündoğdu taze kaşar peynirlerinin üzeri kızarana kadar pişirin. Ispanaklı grateniniz hazır, afiyet olsun!