Mozzarella, gerilmiş teleme peynirleri kategorisinde yer almaktadır. İnek veya manda sütünden yapılan beyaz toplara verilen isimlerdir. İtalya’nın BattipaliabattıPalya bölgesinde üretilmeye başlanmış olsa da şu an günümüze gelindiğinde de nerdeyse bütün ülkelerde üretimi yapılmaktadır.
Mozzarella kelime kökeni olarak "mozzo” yani parçaya ayrılmış kelimesinden türeyerek şu anki ismini almıştır. Genelde üretim şekli olarak 15 cm çapında ve 300 gram ağırlığında yumurta şeklinde küçük parçalardır. Üretim şekli açısından saç örgü yine benzer peynirler de üretilmektedir.
Dünyada mozarella peyniri iki şekilde üretimi gerçekleşmektedir. İlki pizza malzemesi olarak kullanılan ve raf ömrü çok uzun, nem oranı az olan peynir iken diğeri ise geleneksel çizgisini dışarı çıkmadan taze ve nem oranının daha yüksek olduğu içinde raf ömrü daha kısa olan mozarella peyniridir. Geleneksel tarzda üretilen mozarella peynirinin diğer peynire göre yumuşaklığı daha yüksektir.
İtalya’da mozarella peynirinin asıl hammaddesi olan manda sütünün nasıl kullanılmaya başladığı ile ilgili birçok rivayet bulunmaktadır. Bu rivayetlerin içerisinde en çok bilineni 7. yüzyılda başlayan bir salgın hastalık ile kendi yaşamlarını terk edilen mandaların 18. yüzyıla gelindiğinde ise hammadde olarak inek sütüne alternatif olacak şekilde tekrar manda sütünün kullanılması ile üretimde tereyağı ya da peynir gibi birçok süt ve süt ürünlerinde kullanılmaya başlanmıştır.
MOZZARELLA PEYNİRİ NASIL YAPILIR
Günlük sağılan sütler işlenmek üzere peynir üretim merkezine getirilir, sütün içerisinde bulunan tozlar ve samanlar gibi yabancı maddeler süzülerek temizlenir. Süt standardizasyon ve pastörizasyon gibi ön aşamalardan geçirilir.
Sütün mayalanması için belirli bir sıcaklığa getirilir daha sonra sütün içerisine kültür ve inoküle ilave edilir. Peynir mayası da eklendikten sonra süt mayalanmak üzere bırakılır.
Mayalama işlemi tamamlandıktan sonra oluşan telemenin peynir altı suyundan arınması için dinlenmeye bırakılır.
Peynir altı suyundan arındıktan sonra teleme fermantasyonu bırakılarak içerisindeki asit miktarının çoğalması beklenir.
Bekleme sürecinin ardından içerisinde tuz bulunan belli bir sıcaklık oranındaki suların içerisinde dışarı çıkması izin verilmeden yoğurulmaya başlanır. Yoğurma işleminin ardından teleme şekiller verilerek soğuk suyun içerisinde yaklaşık 10 ila 15 dakika arasında bekletilerek soğutulur. Belirli bir tuz ve sıcaklık oranı olan suların içerisinde salamuraya bırakılır ve 9 ila 12 saat bekletilir.
MOZZARELLA PEYNİRİNİN KALORİSİ
Bir adet mozzarella peyniri yaklaşık 350 grama denk gelmektedir ve bu 350 gramın içerisinde 1050 kalori bulunmaktadır. 350 gramlık mozarella peynirinin 8 gramı karbonhidrat, 66 gramı ise proteinden oluşmaktadır.
Orta porsiyon mozarella peyniri yaklaşık 35 gramdır bu da 90 kalori yapmaktadır. Yüksek yağ oranı içeren mozzarella peyniri diyette yapan bireyler için light mozzarella şeklinde de üretilmektedir.
MOZZARELLA PEYNİRİNİN FAYDALARI NELERDİR
Pizzaların neredeyse vazgeçilmez peyniri olan Mozzarella peynirinin pürüzsüz ve ince dokusu ile oldukça sevilen bir peynirdir.
Mozzarella peynirinin içerdiği vitaminlere gelecek olursak,
-Mozarella peyniri ve B2 vitamini bakımından oldukça zengin bir peynirdir. Anemi ya da migren ataklarında yardımcı olur.
-Mozarella peyniri, diğer süt ve süt ürünleri gibi içerisinde bulunan yüksek miktarda kalsiyum sayesinde diş sağlığı ve kemik sağlığı için gerekli olan bütün mineralleri içerir. Aynı zamanda kalp kasının korunmasına da yardımcı olur.
-Biyotin kaynağı olan mozarella peyniri literatürde B7 olarak adlandırılan vitamini içinde bulundurur. Tırnak sağlığı ve diyabetik hastalıklarda da yardımcı olacağı kanıtlanmıştır.
-Mozarella peyniri Çinko kaynağı bakımından tam bir madendir. Cilt problemlerine karşı aynı zamanda da prostat bezinin doğru bir şekilde çalışması için gereklidir.
-Mozarella peyniri protein bakımından güçlü bir gıdadır.
-Süt ve süt ürünlerinin vazgeçilmezi olan potasyum kaynağı mozarella peynirini önemli içeriklerden biridir. Sodyum tüketiminin sebep olduğu olumsuz etkilere karşı size yardımcı olur. Kalp bitimini düzenlemede ve insan vücudundaki kan basıncını rahatlatmakta da etkisi vardır.
-Mozzarella peyniri kalsiyumun insan vücudunda emilmesinde büyük ölçüde yardımcı olan fosforun önemli kaynaklarından biridir. Bu vitamin insan vücudunda sindirimi ve aynı zamanda böbreklerin düzgün çalışması için gerekli olan vitaminlerden birini sağlar. Mozzarella peynirin içerisindeki mineraller kas ve beyin işlevlerini kolaylaştırmakta yardım etmektedir.
-Her şeyin fazlasının zararı olduğu gibi mozzarella peynirinin fazla tüketilmesinin de zararları vardır. İçerisinde bulunan doymuş yağ miktarı olduğu için az yağlı ve belirli ölçüde tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
MOZZARELLA PEYNİRİNİ KULLANABİLECEĞİNİZ TARİFLER
MOZZARELLAYA EN YAKIŞAN: MARGHERİTA TARİFİ
MALZEMELER
HAMURU İÇİN:
-Yarım paket kuru maya
-Yarım silme tatlı kaşığı tuz
-1 tatlı kaşığı toz şeker
-3 yemek kışı zeytin yağı
-3 su bardağı un
-1 su bardağı ılık su
PİZZA SOSU İÇİN:
-5 adet büyük boy domates
-Yarım çay bardağından bir parmak az zeytinyağı
-1 çay kaşığı kekik
-1 çay kaşığı pul biber
-1 çay kaşığı toz biber
-1 silme tatlı kaşığı tuz
ÜZERİ İÇİN:
-1 adet mozzarella peyniri
-5 yaprak taze fesleğen
-6 adet çeri domates
-1 kase kaşar peyniri rendesi
YAPILIŞI:
-İlk olarak bir yoğurma kabının içerisine unumuzu eleyerek ekleyip ortasını açın.
-Bir bardak suyunuza ısıtın, suyun çok sıcak olmamasına dikkat edin yoksa mayanızı yakabilir. -Isıttığımız suyu bir kasenin içerisine dökün içine kuru mayayı ve toz şekerini koyup karıştırın. 5 dakika kadar maya için bekleyin.
-Daha sonra hazırladığınız karışımı unu döküp yoğurmaya başlayın. İçerisine sıvı yağını ekledikten sonra son olarak tuzu ekleyip tekrar yoğurun.
-Hamurunuzun iyice yorulduğundan emin olduktan sonra üzerini kapatıp yarım saat dinlenmesi için bekletin.
-Hamurunuz dinlenirken bir kenardan da pizza sosunu hazırlayın. Domateslerinizin kabuklarını soyup rendeleyin ya da robottan geçirin. Bir sos tenceresinin içerisine zeytin yağını ve domatesi ekleyip pişirmeye başlayın. İçerisine baharatların da ekleyin.
-Sosunuzun iyice piştiğinden emin olduktan sonra soğumaya bırakın. Mayalanan hamurunuzu istediğiniz büyüklükte açın.
-Daha sonra hamuru bir fırın tepsisine üzerine yerleştirin ve üzerine çatalla delikler açın.
-Daha önceden ısıttığımız fırının içerisinde hamurunuza ön büyük pişirme yapın.
-Hamurun üzerine hazırladığınız pizza sosunu sürün, doğradığınız mozzarella peynirini ve domatesi hamurun üzerine yerleştirin.
-Peynir eriyip domatesler piştikten sonra hamurunuzu çıkartın ve taze fesleğeni üzerine yerleştirip rendelediğimiz kaşar peynirini serpin 5 dakikada böyle pişirin.
MOZZARELLALI DOMATES SOSLU MAKARNA
MALZEMELER:
-1 paket fırın makarnası
-1 adet mozarella peyniri
-4 adet büyük boy domates
-5 diş sarımsak
-5 yemek kaşığı zeytin yağı
-3 yaprak taze fesleğen
-1 silme tatlı kaşığı tuz
-1 çay kaşığı karabiber
-1 çay kaşığı pul biber
YAPILIŞI:
-İlk olarak işe makarnanızı haşlayarak başlayın. Süzünüz makarnaları bir kenarda bekletin.
-Sosunu hazırlamak için bir tavaya zeytinyağını dökün, içerisine soyduğunuz ve küçük parçalar halinde doğradığınız domatesleri ekleyip kavurmaya başlayın. -Daha sonra sarımsakları küçük parçalar halinde doğrayıp sosa ilave edin. Sosunuzun pişmesini yakın taze fesleğenleri küçük parçalar halinde doğrayıp sosun içerisine atın hepsini pişirin son olarak da baharatlarını ekleyip altını kapatın.
-Haşladığınız makarnayı bir fırın kabının içerisine dökün daha sonra içerisine hazırladığımız sostan biraz ayırarak ilave edin, fırın kabının içerisini karıştırın son olarak da ayırdığın sosu üzerine döküp dilimlediğiniz peynirlerini yerleştirin. Önceden ısıttığımız fırında peynirler eriyip renk değiştirinceye kadar pişirin. Yemeğinizi sıcak şekilde servis etmenizi tavsiye ediyoruz.