Pastırma Nedir ve Nasıl Üretilir?

Pastırma, kırmızı etin baharat ve tuzlu karışımla ovularak, tütsülenerek ve kurutularak yapılan bir tür et ürünüdür. Pastırmanın ana malzemesi, genellikle sığır veya koyun etidir. Et, önce tuzlu su içinde bekletilerek suyun bir kısmının çıkması sağlanır. Sonra baharatlarla birlikte et ovulur ve tütsülenir. Tütsüleme, pastırmanın özelliği olan kendine has bir tat ve aroma verir. Daha sonra pastırma, kurutulmak üzere askıya alınır.

Pastırmanın Çeşitleri Nelerdir?

Pastırmanın birçok çeşidi vardır, ancak en yaygın olanları şunlardır:

• Kayseri Pastırması: Türkiye'nin Kayseri şehrinde üretilen bir tür pastırmadır. Baharatlarla ovulan et, tuzlu suda bekletildikten sonra kurutulur ve en az altı ay boyunca olgunlaştırılır. Kayseri pastırması, lezzeti ve kalitesi nedeniyle dünya çapında ün kazanmıştır.
• Erzurum Pastırması: Türkiye'nin Erzurum şehrinde üretilen pastırma, baharatlarla ovulmuş ve ardından tuzlu suda bekletilmiş sığır etinden yapılmaktadır. Kurutulduktan sonra en az dört ay boyunca olgunlaştırılır. Erzurum pastırması, lezzeti ve kalitesi nedeniyle dünya çapında tanınmıştır.
• Armudu Pastırması: Türkiye'nin Kastamonu ilinde üretilen armudu pastırması, daha küçük parçalardan yapılmış bir tür pastırmadır. Baharatlarla ovulan et, tuzlu suda bekletildikten sonra kurutulur ve daha sonra farklı şekillerde kesilir.

Pastırmanın Sağlığa Zararlı mı Faydalı mı?

Pastırmanın sağlık açısından faydalı olduğu düşünülmektedir. Et, protein açısından zengin bir kaynak olduğu için pastırma da protein açısından zengindir. Ayrıca pastırma, B12 vitamini, demir, çinko ve fosfor gibi besin maddeleri açısından da zengindir. Ancak pastırma, yüksek miktarda tuz ve yağ içerebilir, bu nedenle aşırı tüketilmemelidir.

Pastırmanın Tarihi Kökeni Nedir?

Pastırmanın kökeni, Türkiye'nin Anadolu bölgesine dayanmaktadır. Türk mutfağına önemli bir katkı sağlayan pastırma, Osmanlı İmparatorluğu döneminde de yaygın olarak tüketilmiştir. Pastırmanın tarihi, insanların eti koruma yöntemlerine dayanmaktadır. İnsanlar, tarihin başından beri eti tuzlayarak veya tütsüleyerek korumuştur. Pastırmanın kökeni de bu koruma yöntemlerine dayanmaktadır. Ancak pastırmanın tam olarak ne zaman ve nasıl ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir.

Hangi Tariflerde Kullanılır ve Malzemeleri Nelerdir?

Pastırma, birçok tarifte kullanılabilir. İşte pastırmanın kullanıldığı bazı tarifler ve malzemeleri:

• Kahvaltı Omleti: Pastırmalı kahvaltı omleti, pastırma, yumurta, soğan, biber ve peynir gibi malzemelerle yapılabilir.
• Pastırmalı Börek: Pastırmalı börek, yufka, pastırma, peynir, maydanoz ve yumurta gibi malzemelerle yapılır.
• Pastırmalı Nohut Yemeği: Pastırmalı nohut yemeği, nohut, pastırma, soğan, sarımsak, domates ve biber gibi malzemelerle yapılır.
• Pastırmalı Sandviç: Pastırmalı sandviç, pastırma, peynir, domates, yeşillik ve mayonez gibi malzemelerle yapılır.
• Pastırmalı Pizza: Pastırmalı pizza, pizza hamuru, domates sosu, peynir, pastırma, mantar ve biber gibi malzemelerle yapılır.

Pastırma Nasıl Yapılır?

Pastırma yapmak oldukça zaman alıcı bir işlemdir ve profesyonel bir ortamda yapılması gerekmektedir. Ancak evde pastırma yapmak isteyenler için aşağıdaki malzemeler ve adımlar takip edilebilir:

Malzemeler:

• 1 kg sığır eti
• 250 gram tuz
• 5 diş sarımsak
• 2 yemek kaşığı toz biber
• 2 yemek kaşığı kekik
• 1 yemek kaşığı kimyon
• 1 yemek kaşığı sumak
• 1 yemek kaşığı karabiber
• 2 yemek kaşığı pul biber
• 1 yemek kaşığı kırmızı biber
• 1 yemek kaşığı şeker
• 1/2 su bardağı su

Adımlar:

1. Et, kemikleri çıkartılarak kesilir ve tuzlu su içinde bekletilir.
2. Et, tuzlu sudan çıkarılarak kurulanır.
3. Et, baharat karışımı ile ovulur.
4. Et, tütsülenir.
5. Et, en az 20 gün bekletilir.

Pastırmalı Tarifler

1. Pastırmalı Fasulye Yemeği

Malzemeler:

• 500 gram taze fasulye
• 150 gram pastırma
• 1 adet büyük boy soğan
• 2 adet domates
• 2 yemek kaşığı zeytinyağı
• Tuz
• Karabiber
• Kırmızı biber

Hazırlanışı:

1. Fasulyelerin uç kısımlarını kesip, yıkayın ve tencereye alın.
2. Üzerini geçecek kadar su ekleyin ve kısık ateşte yumuşayana kadar pişirin.
3. Soğanı küçük küpler halinde doğrayın ve zeytinyağı ile tavada pembeleşene kadar kavurun.
4. Pastırmayı da küçük küpler halinde doğrayın ve soğanların üzerine ekleyin. 5 dakika kadar pişirin.
5. Domatesleri de küçük küpler halinde doğrayın ve pastırmalı karışıma ekleyin. Tuz, karabiber ve kırmızı biberi de ekleyip karıştırın.
6. Fasulyeler pişince suyunu süzün ve pastırmalı karışıma ekleyin. 10 dakika kadar pişirip servis yapın.

Patatesli Pastırmalı Kek

Malzemeler:

• 3 adet orta boy patates
• 200 gram pastırma
• 2 adet yumurta
• 1 su bardağı süt
• 1/2 su bardağı sıvı yağ
• 1 paket kabartma tozu
• 2 su bardağı un
• Tuz
• Karabiber
• Pul biber

Hazırlanışı:

1. Patatesleri soyup rendeleyin ve suyunu sıkın.
2. Pastırmayı küçük küpler halinde doğrayın.
3. Bir kapta yumurtaları çırpın, sıvı yağ ve sütü ekleyin ve karıştırın.
4. Unu, kabartma tozunu, tuzu, karabiberi ve pul biberi ekleyip karıştırın.
5. Rendelediğiniz patatesleri ve pastırmayı da ekleyip karıştırın.
6. Yağlanmış kek kalıbına karışımı dökün ve önceden ısıtılmış 180 derece fırında yaklaşık 35-40 dakika pişirin.
7. Fırından çıkarın ve servis yapın.

NOT: Bu tarifte kullanılan pastırma çeşidi daha sert olduğu için önceden kavurulması gerekiyor. Daha yumuşak bir pastırma kullanacaksanız, kavurmadan direkt olarak yemeğe ekleyebilirsiniz.

Pastırmalı Mantarlı Makarna Tarifi

Malzemeler:

• 500 gram mantar
• 200 gram pastırma
• 1 adet soğan
• 3 diş sarımsak
• 2 yemek kaşığı tereyağı
• 2 yemek kaşığı sıvı yağ
• 1 su bardağı krema
• Tuz
• Karabiber
• 500 gram makarna

Hazırlanışı:

1. Makarnayı tuzlu kaynar suda haşlayın ve süzün.
2. Mantarları temizleyin ve dilimleyin.
3. Pastırmayı küp küp doğrayın.
4. Soğanı küçük doğrayın.
5. Sarımsakları ince ince doğrayın.
6. Bir tencerede tereyağı ve sıvı yağı karıştırın. Soğanı ekleyin ve pembeleşene kadar kavurun.
7. Sarımsakları ekleyin ve kokusu çıkana kadar kavurun.
8. Pastırmayı ekleyin ve 2-3 dakika kavurun.
9. Mantarları ekleyin ve suyunu çekene kadar kavurun.
10. Tuz ve karabiber ekleyin.
11. Krema ekleyin ve karıştırın.
12. Makarnayı tencereye ekleyin ve karıştırın.
13. Makarnanın üzerine pastırmalı mantarlı sosu dökün.
14. Sıcak servis yapın.

Not: Bu tarifte pastırma daha az yağlı bir çeşit olursa daha lezzetli olabilir. Ayrıca mantarlar suyunu bırakıp çekene kadar pişirilmelidir.