Bu süre içerisinde birçok kez değişen sokağa çıkma yasağı kararları, bu sefer 17 Mayıs tarihine kadar haftanın bütün günlerini kapsıyor. Sokağa çıkma yasağı, bazı meslek gruplarında yer alan vatandaşları kapsamasa da toplumun önemli bir bölümünü etkiliyor. Bu süreç kapsamında Ramazan ayına denk gelen bu günlerde işlerine devam etmeleri gereken vatandaşların ise hem yasaklardan dolayı hem de ezan vaktini kaçırmamak adına mesai bitiminde zaman kaybetmeden evlerine dönmeleri gerekiyor. Bu sebeple, mesai bitimi saatlerinde adeta sokağa çıkma yasağı yokmuş gibi görüntüler dikkat çekiyor. Özellikle kalabalık ve iş merkezlerinin yoğun olduğu şehirlerimizde bu sorun çok daha fazla ön plana çıkıyor. Ülkemizin en kalabalık, en yoğun, en hareketli ve en çok iş imkanının bulunduğu şehir olarak İstanbul, sokağa çıkma yasağının olduğu bu günlerde dahi hareketliliğini koruyor. Yaklaşık 20 Milyon vatandaşın ikamet ettiği şehirde çoğu kişi çalışmaya, araba ve toplu taşıma araçlarını kullanmaya devam ediyor. Bir de Ramazan dolayısıyla iftarı kaçırmamak adına ezan vaktinde evde olma telaşı eklenince; ortaya normal günleri bile aratan trafik görüntüleri çıkabiliyor.
Tam Kapanma Döneminde Sokağa Çıkma Yasağı
Sokağa çıkma yasağı uygulaması, pandemi süresince farklı farklı şekillerde karşımıza çıktı. Özellikle geçtiğimiz yaz döneminden sonra sık sık karşı karşıya geldiğimiz yasak, dönem dönem değişikliklere uğradı. 2021 yılı ile birlikte hafta içi günlerinde akşam 21.00 saatinden sonra sokağa çıkmak yasakken; hafta sonu günlerinde sokağa çıkmak ise tamamen yasaklandı. Bir dönem bazı cumartesi günlerinde sokağa çıkma yasağı kaldırılmış olsa da bu durum fazla uzun sürmedi. Hafta içi günlerinde akşam 21.00 – sabah 05.00 olan sokağa çıkma yasağı, 19.00 – 05.00 olarak yenilendi. Bu dönemde bütün kuruluşlar faaliyetlerine tam kapsamlı olmasa da devam edebildi. Özel sektör ve kamu kurumları aynı şekilde işlerine devam ederken; küçük işletmeler de az da olsa işlerini yapabildi. Ardından, covid-19 salgın hastalığının artışı sonucu alınan yeni kararlar ise tam kapanma sürecini başlattı. 17 günlük tam kapanma süreci kapsamında kesintisiz sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Kamu kuruluşları ve bazı küçük işletmeler kapanırken; özel sektörde faaliyetlerini devam ettiren işletmeler ve belirli sektörlerde hizmet veren esnaf grupları tam kapanma sürecine dahil edilmedi. Bu sebeple, sokağa çıkma yasağı yaşansa da birçok çalışan bu yasaktan muaf olmalarından dolayı sokağa çıkmaya devam ediyor. Bu sebeple toplu taşıma araçları çalışmaya devam ediyor ve birçok özel araç da trafiğe çıkmak durumunda kalıyor. Sürecin Ramazan Ayı’na denk gelmiş olması ise karışıklığın daha da artmasına sebep oluyor. Ramazan Bayramı günlerini de içine alacağı bilinen sokağa çıkma yasağı uygulamasının daha sonra ne şekilde seyredeceği ise bilinmiyor.
Ramazan Ayı’nda İstanbul’da Mesai
Sokağa çıkma yasağı uygulamasının Ramazan Ayı’na denk gelmesiyle birlikte ezan vakitleri özellikle çalışan vatandaşlar için daha fazla önemli hale geldi. Hem oruç tutan hem de mesai yapan vatandaşlar ezan vaktinde evde olmak adına büyük bir çaba gösteriyor. Nisan 2021 tarihi ile 17 Mayıs 2021 tarihi arasında uygulanan sokağa çıkma yasağında oruç tutan vatandaşların iftarlarını yapmaları için ezan vakti 20.06 ve 20.24 saatleri arasında yer alıyor. Sokağa çıkma yasağından muaf olarak çalışmaya devam eden kişilerin mesai bitiş saati ise 18.00 olarak görünüyor. Aradaki süre iftar sebebiyle ezan vaktinde eve yetişmek için yeterli gibi görünse de İstanbul’da ikamet eden bütün vatandaşlar için durum bu şekilde olmayabilir.
İstanbul, sadece Türkiye üzerinde değil; Dünya’da da trafik sorunun en yoğun şekilde yaşandığı yerler arasında bulunuyor. Pandemi öncesi her saatte karşılaşılabilecek bu trafik sorunu, özellikle mesai giriş ve çıkış saatlerinde oldukça yoğun bir hale gelebiliyor. Pandemi kapsamında kararı alınan tam kapanma sürecinde azalması beklenen trafik ise tam tersi artış gösteriyor. Bu durumun sebebi ise iftarı kaçırmamak adına ezan vaktinde evde olma telaşı ile açıklanabilir. Tam kapanma sürecinde çalışan neredeyse bütün vatandaşlar mesailerini saat 18.00’da sonlandırıyor. Hemen hemen şehirdeki bütün çalışanların aynı saatte işlerinden çıkmaları sonucu hem araç trafiği yoğunlaşıyor hem de toplu taşımalar dolup taşıyor. Üstelik bu kişilerin önemli bir kısmı iftar sebebiyle acele ederek evine ulaşmaya çalışıyor. Öte yandan, çalışan vatandaşların ezan vaktinde evde olabilmeleri adına yaklaşık 2 saatlik süreleri bulunuyor. Normal şartlarda bu süre zarfında eve ulaşmak kolay gibi görünse de İstanbul trafiğinde 2 saat için oldukça kısa bir süre denebilir. Özellikle işinden evine dönmek için köprüyü kullanmak zorunda olan kişiler trafiğin en yoğun olduğu zaman ve yerde uzun süre tıkanabiliyor. Durum böyle olunca, İstanbul’da yaşayan ve çalışan kişiler için sokağa çıkma yasağı uygulamasının bulunduğu bu günlerde ezan vakitlerinde evde olabilmek gittikçe daha da zorlaşıyor.
Nerede O Eski Ramazanlar
Ramazan Ayı’nda yapılan toplu iftar yemeklerinin kültürümüzde önemli bir yeri bulunmaktadır. Bu iftar yemeklerinde, akrabalarla ya da dostlarla bir araya gelinerek ezan vakti beklenir. Bu ezan vakitleri, oruç tutan kişilerin oruçlarını açması adına iftar saatini işaret etmektedir. Güzel sofralar kurulur, yemekler yenir, muhabbet edilir ve güzel zaman geçirilir. Bu anlar, belki de Ramazan aylarının en keyif veren zamanlarıdır. Paylaşmanın ve birlikteliğin öneminin hatırlandığı; aile ve arkadaş ilişkilerinin pekiştiği zamanlar olarak dikkat çeker. Fakat içerisinde bulunduğumuz bu dönemde, Ramazan Ayı’nın pandemiden kaynaklı tam kapanma sürecine denk gelmesiyle birlikte toplanmalara, toplu iftarlara ve buluşmalara ara verildi. Toplumumuz için oldukça önemli olan bu durumdan, sonraki senelerde rahat bir şekilde gerçekleştirilebilmesi adına bir seneliğine vazgeçildi. Öte yandan, tam kapanma süreci kapsamında gerçekleştirilen sokağa çıkma yasağı, 13-16 Mayıs tarihleri arasında yer alan Ramazan Bayramı günlerini de kapsıyor. Ramazan süresince iftar yemeklerinde bir araya gelememenin ardından bir de Ramazan Bayramı’nda toplanamamak geliyor. Yine de bayram tatilinin yaklaşmasıyla birlikte sakin ve gürültüsüz bir bayram bizi bekliyor gibi görünüyor.
Ramazan günlerinde gerçekleşen sokağa çıkma yasağında İstanbul hem mesai bitiş saatleri hem de ezan vakitleri sebebiyle karışıklığını ve trafiğini devam ettiriyor. Vatandaşlar bir yandan oruç tutarken bir yandan işlerine gitmeye devam ediyor. İş dönüşünde son derece yoğun bir trafik ile karşılaşıyor ve zorlukla ezan vaktinde evine ulaşabiliyor. Bununla birlikte, akrabaları veya dostlarıyla toplanarak iftar yapamıyor. Bayram tatilinin gelmesiyle birlikte İstanbul’da trafik ve mesai sorunu bir süreliğine de olsa ortadan kalkacak olsa da bu süreci yakın olduğumuz insanlardan uzak geçirmek oldukça zorlu olacak. İçinde bulunduğumuz bu zor günlerde bunca fedakarlığı yaparak Ramazan ve Ramazan Bayramı’nı hiç alışık olmadığı şekilde geçiren bütün vatandaşlar, bu durumun sonunun gerçekten bayram olması umuduyla hayatına devam ediyor. Yapılan fedakarlıkların karşılıkları alınarak normal hayata dönmek ve önümüzdeki ramazanlarda bu durumun acısını çıkartmak herkesin en büyük dileği gibi görünüyor.