TULUM PEYNİRLERİ: EŞSİZ İZMİR TULUMU

Ülkemizin kültürel, doğal ve sanat zenginliklerinden bahsetsek buradan İzmir’e yol olur fakat biz bu yazımızda tulum peynirlerimizden ve İzmir tulum peynirini ayrıcalıklı olarak inceleyeceğiz. Her yörenin hatta ilçenin kendine has bir peyniri bulunmakta. Hangi ilimize giderseniz gidin illa ki oraya ait bir peynirin bulunduğu aşikârdır. Türkiye’de şuan ki verilere göre tam tamına 193 peynir çeşidi bulunmaktadır. Mayalanmasındaki farklılık doğrultusunda yapıldığı yöreye ait tat ve lezzet değişkenliğini gösterirken sofralardaki yerini alıverir. Çay ve simitle süper bir uyum içinde sunulan her çeşit tulum peynirleri bir kere alıştığınızda asla vazgeçemeyeceğiniz bir tat haline gelir. Ayrıca beyaz peynir ve kaşar peynirinden sonra en çok tüketilen peynir çeşidi tulum peyniridir.

TULUM PEYNİRİ NASIL ÜRETİLİYOR

 Tulum peynirinin yapım aşaması çok fazla özen ister. Tulum peynirine tat veren koyun sütü yayla ve köylerden temin edilir. İzmir tulum peyniri ve diğer tulum peynirleri için de geleneksel olarak koyun veya keçi derisinden yapılan tulumlarda, mağara, obruk veya son zamanlarda gelişen teknolojinin de beraberiyle soğuk hava depolarında bekletilerek olgunlaşması sağlanır, olgunlaşması sağlandıktan sonra tüketiciyle buluşuyor.

Eskiden köylerde koyun keçi derisinden yapılan tulumlara bastırılırdı fakat artık tenekelere bastırılıyordu. Az da olsa hala koyun veya keçi derisinden yapılan tulumlarda olan tulum peynirleri de hala mevcuttur. Tulum peynirininyirmiden fazla çeşidi bulunmaktadır. Hangi yörede üretiliyorsa o yöreye göre farklı isimler almaktadır. En çok bilinen isimlerden bazıları ise Erzincan (Şavak), Divle, Çimi ve İzmir (Salamuralı) tulum peynirleridir.

Tam yağlı koyun sütünden yapıldığı zaman tadından yenmeyecek kıvama gelir. Şirden adı verilen özel bir maya ile mayalanan bu peynir farklı bir tada sahiptir. Fakat pek çok yerde ne yazık ki yağı tamamen alınmış olan sütlerden yapılmaktadır. Böyle olunca tulum peynirinin o eşsiz tadı kaybolmuş yerini ekşimsi bir tada bırakmış olur ve normal peynirlerden bir farkı kalmamış olur. Her üründe olduğu gibi kaliteli ürün meydana getirmek için kaliteli malzemeler kullanılmalı ve onları bilen kişilerin yani emin ellerin eline bırakmalıyız.

Tulum peyniri yapmak için koyun sütünün yanı yağlı sütün otuz dereceye getirilerek mayalanması gerekmektedir. Beş kilo sütten bir kilo İzmir tulum peyniri elde edilir. Süt, İzmir tulum peyniri için mayalanır ve bir saat muhafaza edilir. Özel süzgeç varsa süzgeçten yoksa eğer ince bir tülbentten mayalı süt süzülür. Süzülen İzmir tulum peyniri bir gece dinlendirilir. Bir gece dinlendikten sonra büyük torbalar veya tulumların içine konularak peynirlerin üstüne ağır bir madde konulur ve on gün daha dinlendirilir.

Toz ve havadan korunan İzmir tulum peyniriiçindeki sudan arınana kadar aynı şekilde muhafaza edilir. Geçen on günün sonunda İzmir tulum peynirlerimizözel bakır kapların içine ufalanır. Özel tuzla tuzlandıktan sonra, büyük ve temiz torbalara İzmir tulum peynirlerimiz bastırılır. Torbaların ağız kısmının dikilmesi, tulum peynirimizin oluşum süreci için oldukça önemlidir.

Tekrar on günlük bir muhafaza ardından torbaların içindeki İzmir tulum peyniri alınır ve peynir için hazırlanan özel deriye veya bir bidona yerleştirilir. Soğuk hava deposunda veya mağarada hijyenik bir biçimde bekleyen İzmir tulum peyniri, artık tüketicilerle buluşmak ve tüketmek için hazır kıvama gelmiştir. Kıl keçisinin tulumunda bekletilen peynir tam anlamıyla tulum peyniridir.

TULUM PEYNİRİ HANGİ İLLERİMİZDE MEŞHURDUR

Tulum peyniri için başta da dediğimiz gibi her yörede farklı adıyla ve farklı şekilde telaffuz edilmektedir. Çoğunlukla her bölgenin tulum peyniri bulunmaktadır. Her yörenin de kendine has ismi bulunmaktadır. Tulum peyniri en çok İzmir, Erzurum, Erzincan bölgelerinde meşhurdur.

AyrıcaKonya, Bingöl ve Tuncelibölgelerinde de tulum peyniriüretilmekte ve tüketilmektedir. Bu illerde koyun besiciliği yaygın olduğundan dolayı bahsettiğimiz illerde tulum peynirini orijinal ve kaliteli lezzetiyle tadabilirsiniz. İzmir de çokça tüketilen tulum peyniri farklı yemeklerde, salatalarda da tüketilmektedir. Karadeniz bölgesinde de hazırlanan tulum peyniri, kahvaltılara renk katmaktadır.

İZMİR TULUM PEYNİRİNİN FAYDALARI

Diş sağlığını korumaya, çürüklerden korunmak için tulum peynirini ölçülü derecede kullanmanın faydası olacaktır. Kemik erimesini engellemeye yardım eder. İleri ki yaşlarda meydana gelebilecek kemik erimesini peynir tüketerek de bir nebze olsa engellenebilir. Bu peynirlerin arasına İzmir tulum peynirini de sıkıştırmak faydalı olacaktır.

Tansiyonu düşürmeye fayda sağlar. İzmir tulum peynirinin içinde diğer tüm tulum peynirlerinde olduğu gibi yüksek dozda B vitamini bulunmaktadır. B12, B2, B6, B9 vitaminleri kansızlık hastalığının doğal çözümünü İzmir tulum peyniri yiyerek azaltabilirsiniz.

Protein açısından oldukça zengin bir besin kaynağıdır. Özellikle spor yapanlar için protein kaynağıdır. Yaklaşık 100 gramlık bir İzmir tulum peynirinde 25 gram proteinbulunur. Büyüme çağındaki çocukların tulum peyniri tüketmesi söylenir.

Tulum peynirinin bağırsakları çalıştırma gibi bir etkisi de mevcuttur. Böylelikle sindirim sistemine de yardımcı olmaktadır. Sabahları tüketilen tulum peyniri gün içinde bağırsakların aktif şekilde çalışmasını sağlayacaktır. Besin değeri yüksek olduğundan bağışıklığı güçlü tutmaya yardımcı olur. Bağışıklığı koruyan, enerji veren bir besindir.

İZMİR TULUM PEYNİRİ NASIL SAKLANIR?

Tulum peynirleri yapısı gereği daha sert bir yapıda olduğu için rahatlıkla buzdolabında uzun süre muhafaza edilebilir. İzmir tulum peyniri ısı değişimine maruz kaldığında küflenme yapabilir. Bu nedenle oda sıcaklığında çok fazla bekletilmesi önerilmez. Serin bir yerde bekletilmesi daha sağlıklı olur.

BİR DİLİM İZMİR TULUM PEYNİRİNİN İÇİNDE BULUNAN VİTAMİN VE MİNERALLER

3.92 gram Protein

0.04 gram Demir

4.86 gram Yağ

66.6 mg Kalsiyum

8.6 gram Potasyum

1.84 gram Karbonhidrat

İZMİR TULUM PEYNİRİ İLE NE YAPILIR VE NASIL TÜKETİLİR?

Tulum peynirini kullanarak harika tarifler deneyebilirsiniz. Benim en çok yakıştırdığım ve evde rahatlıkla yapabileceğiniz Pesto sostur. İçine çok yakışan İzmir tulum peynirine bayılacaksınız onun haricinde dilediğiniz tüm yemeklere ekleyerek harika tatlar elde edebilirsiniz. Başlı başına kahvaltılarınızı süsleyen İzmir tulum peynirine şans vermenizi öneriyorum. Onun haricinde börek, poğaça, krep, çiğ börek, tuzlu kek, ekmek, pide, paçanga böreği, gözleme, kurabiye, domates ezmesi, gibi bir sürü tarife ulaşabilirsiniz.

İZMİR TULUM PEYNİRLİ PESTO SOS

Benim de Instagram’da Minik Tartı hesabı sayesinde yapıp tattığım harika tarifi sizlerle paylaşmayı onur bilirim.

1 dolu avuç fesleğen (Nane, ıspanak da eklenebilir)

1 tatlı kaşığı İzmir tulum peyniri

2 yemek kaşığı ceviz (evde hangi yemiş varsa burada devreye girebilir bence)

Yarım çay bardağı zeytinyağı

1 diş sarımsak

Bir tutam tuz

Dipnot olarak kıvamına ve tadına bakılarak tuzunu cevizini ve zeytinyağını arttırabilirsiniz. Minik Tartı hesabı siz okuyucalara dondurmanın uzun ömürlü olması için daha yararlı olduğunu söylüyor. Makarnayla birleşen bu sosa bayılacaksınız.

Afiyet Olsun:)