TÜM FAZLALIKLARDAN ARINMIŞ SAF BİR LEZZET SADEYAĞ
Tereyağını hepimiz biliriz. Yumuşacık ve sütlü bu mis gibi yağın daha da lezzetlisine "sadeyağ” diyoruz. Aslında bazı bölgelerimizde sık sık tüketilen ve hatta mutfakların vazgeçilmezi haline gelen sadeyağ, batı illerimizde yakın zamanlarda daha sık duyulmaya başlandı diyebiliriz.
SADEYAĞ NEDİR
Bitkisel değil hayvansal içerikli bu yağ, aslında yabancı olmadığımız bir gıda. Adından da anlaşılacağı gibi fazlalıklarından arındırılmış, sadeleştirilmiş bir yağdır sadeyağ. Tereyağından su ve protein, şeker gibi sıvı/katı maddelerin ayrıştırılıp sadece süt yağının kalması sağlanarak elde edilen sadeyağ, Hindistan’ın meşhur ghee yağı ile benzer özelliklere sahiptir.
TEREYAĞI VE SADEYAĞ ARASINDAKİ FARKLAR
İyi de ha tereyağı, ha sadeyağ ne fark eder! diye düşünüyorsanız, aralarındaki farkları birlikte inceleyelim:
Her iki yağ arasında en belirgin ve önemli fark yağ oranı… Sadeyağ %99 oranında yağ içerirken bu oran tereyağında %80 civarındadır. Dolayısıyla bu yağ oranı farklılığı nedeniyle her iki yağın aromaları ve kokuları hissedilir şekilde farklı olur.
Sadeyağ ile yapılan yemekler ve tatlılar yüksek süt yağı içermesinden dolayı tereyağıyla yapılandan daha lezzetli olur.
Sadeyağ kullanılan yemekler için yağ miktarını tereyağı ya da margarine göre daha az tutmak gerekir. "Bir kaşık dolusu tereyağ” ölçüsüyle hazırladığınız tarifleriniz, sade yağ kullandığınızda "kaşığın ucuyla” şekline dönüşebilir.
SADEYAĞ NASIL YAPILIR
Sade yağı evde hazırlamanız mümkün. Hatta "ben artık sadeyağ kullanmaya karar verdim.” derseniz ve evde önceden aldığınız tereyağınız da varsa aşağıda vereceğimiz tarifle onu sade yağa dönüştürebilirsiniz.
Sade Yağın Hazırlanış Aşamaları;
1 kilo tereyağını derin bir tencere içerisine alalım ve kısık ateşte eritmeye başlayalım.
Eritme işlemini uzun bir kaynatma süreci takip edecek. Dolayısıyla bu işlem yaklaşık 40-45 dakika arasında sürecektir. Eritme ve kaynatma işleminde ocağın hararetinin çok kısık olması önemli. Eriyip kaynamaya başlayan yağın üstünde birikmeye başlayan köpükleri oluştukça tencereden alıyoruz. Zaten tüm bu süre içerisinde yapacağımız işlem oluşan köpükleri sık sık toplamak olacak.
Köpük oluşumu tamamlandığında ve yağın içindeki tortulu tabaka dibe doğru çökünceye kadar toplama/ayıklama işlemine devam ediyoruz. Tahmin edeceğiniz gibi yavaş yavaş gerçekleşen bu süreç biraz sabır gerektiriyor.Artık toplanacak köpük kalmadığında ocağın altını kapatıp uygun büyüklükte bir kavanozun ağzına bir süzgeç (çay süzgeci olabilir) koyuyoruz. Bu süzgecin üzerine de bir tülbent ya da benzeri ince bir örtü yerleştiriyoruz. (Bu örtü sade yağımızın içinde olmaması gereken katı maddelerin kavanoza dolmamasını sağlayacak) Ve nihayet yağı süzmeye geldi sıra. Kavanozun içine akan elde etmek istediğimiz sadeyağ,tülbentte kalan ise tereyağından arta kalan fazlalıklar olacaktır.
Elimizde ne kadar sadeyağ kalmış olacak diye merak edenler için 1 kilogram tereyağından yaklaşık olarak 700 gram sadeyağ elde etmiş olacaksınız diyebiliriz.
Biz tereyağına benzer katılıkta bir yağ elde edeceğiz ama bunun için donmasını beklemeye ihtiyacımız var. Beklerken kavanozun kapağını kapatmıyoruz ve oda sıcaklığında donmasını sağlıyoruz. Donduktan sonrasında kavanozun kapağını kapatıp buzdolabınakaldırabiliriz.
SADEYAĞIN FAYDALARI NELERDİR
Zengin bir besin içeriğine sahiptir. Bu zengin içerikte bütirik asit denen ve bağırsak sistemimiz için son derece faydalı bir yağ asidi de bolca bulunmaktadır. Bu yağ asidi bağırsak duvarları için önemli konumdadır. Bütirik asit yeterince varsa sindirim sistemi rahatsızlıklarının oranı da düşmektedir.
Bir süt ürünü olan sade yağın süt ürünlerine alerjisi olanlar tarafından rahatlıkla tüketilebileceğini biliyor muydunuz? Bunu sade yağ üretimi sırasındaki buharlaşma işlemine borçluyuz.
İçeriğindeki K2 vitaminiyle kemiklerimizin güçlenmesini sağlar.
Ayrıca A vitamini sayesinde sağlıklı bir cilt için destekleyici
Sade yağdan yaklaşık bir çorba kaşığı kadar tükettiğinizde vücudunuza 100 kcal almış olursunuz.
Bir önemli detay daha, sadeyağın yanma derecesi 250 derecedir. Bu da onun pişirme sırasında serbest radikaller oluşturmasının önüne geçer.
Kolay kolay bozulmaz. Hazırladığınız sadeyağı yaklaşık 1 yıl boyunca buzdolabında muhafaza edebilirsiniz.
Kolesterolü düşürür ve zayıflamaya yardımcı olur.
SADEYAĞLI PİRİNÇ PİLAVI
Her zaman yaptığınız pirinç pilavınızı bir de sadeyağ kullanarak yapın; farkı göreceksiniz.
Biz şimdi size kendi ölçülerimizle bir sadeyağlı pirinç pilavı tarifi vereceğiz.
Malzemeler:
350 gram baldo pirinç
30 gram sadeyağ
30 gram tereyağı
250 mll et suyu
450 ml içme suyu
Tuz
Hazırlanışı:
Bol suda yıkadığımız pirinçleri yarım saat kadar tuzlu ve sıcak suda bekletiyoruz.
Ardından pilav tenceremize tereyağını ekleyip, yağ eridikten sonra pirinçleri kavurmaya başlıyoruz. Kısık ateşte yaklaşık 10 dakika boyunca kavurduğumuz pirinçlerimizin üzerine tuzumuzu, içme suyunu ve sıcak et suyunu ilave ediyoruz.
Kaynayan tencerenin altını kısık ayara getirip 15 dakika kadar pişiriyoruz İşte başrol oyuncumuz olan sade yağ da burada devreye giriyor!Bir tavada sadeyağı eritip pilavın üzerinde gezdiriyoruz. Tencerenin altını kapattıktan sonra 10-15 dakika boyunca demlenmeye bıraktığımız pilavımızı yerken parmaklarımızı da yememeye özen gösteriyoruz. Afiyet olsun.
SADEYAĞLI EV BAKLAVASI
Sadeyağ ve baklava kelimelerini yan yana getirdiğimizde burnumuza mis gibi kokular gelir ve damağımızda onun lezzetini duyumsarız. Düşüncede bırakmayıp eyleme geçmek isterseniz, buyrun size sadeyağlı ev baklavası…
Malzemeler:
250 gram Sadeyağ (sıvı, eritilmiş)
40 adet hazır baklava yufkası (el açması yapabiliyorsanız daha da güzel olur tabi)
150 gram Antep fıstığı
Şerbeti İçin:
4 su bardağı toz şeker
4 su bardağı su
2 dilim limon
Hazırlanışı:
İşe yufkalarımızı, kullanacağımız tepsinin boyutuna uygun hale getirmekle başlıyoruz.
Paketten çıkardığımız ve üst üste duran yufkaların varsa fazlalık kısımlarını toplu halde kesiyoruz.
Baklava tepsimizi sadeyağ ile güzelce yağlıyoruz. Tepsiye 3 yaprak yufkayı düzgünce yerleştiriyoruz. Her 3 katta bir yufkaların üstüne sadeyağ sürüyoruz. 20 kat boyunca bu şekilde yufkaları düzgünce serip yağlıyoruz. 20. katta yufkanın üzerine dövülmüş fıstık içini eşit bir şekilde ekliyoruz. Geriye kalan 20 yaprak yufkamızı da yine 3 er yaprakta bir sadeyağ ile yağlıyoruz. Bütün katlar bittiğinde yufkaların kenar kısımlarını düzenliyoruz. Yufkaların kenarlarını tepsinin içine doğru saklayacak şekilde spatula ya da benzer bir araçla düzenliyoruz. Ardından dilimlemeye işlemini yapıyoruz. Dilimlerin şekli sizin tercihinize kalmış. Ancak yufkaların yırtılmaması için hassas davranmanızı tavsiye ediyoruz. Önceden ısıtılmış fırında altlı üstlü ve fanlı şekilde 30 dakika pişiriyoruz.
Baklavamızın yufkası pişerken şerbeti (şırası) için hazırlık yapıyoruz. Bir tencereye 4 bardağı toz şekeri ve 4 su bardağı suyu ekleyip, kısık ateşte şeker eriyinceye kadar karıştırıyoruz. Şeker eriyip kaynadıktan sonra limon suyumuzu ekliyoruz ve 20 dakika daha çok kısık ateşte kıvam alıncaya kadar kaynatıyoruz.
Tüm bu sürede baklava yufkası da kızarmış olacak. Yufkalar da şerbet de sıcakken onları buluşturmamız gerekiyor. Bir çorba kepçesi yardımıyla şerbeti yavaş yavaş her yerine eşit gelecek şekilde yufkalara ekliyoruz. Şerbet fazla geldiyse artık durabilirsiniz. 2 saat kadar şerbetini çekmesini bekliyoruz. Sonrasında dilerseniz dilimlerin herbirinin üstünü fıstıklarla süsleyebilirsiniz.
Afiyet olsun.
Sadeyağı evinizde hazırlayabileceğiniz gibi hazır olarak da temin edebilirsiniz. Gündoğdu Gıda’nın 200 gramlık amblajlarındaki sadeyağ ile yeni yeni tarifler deneyebilirsiniz.
