Son dönemlerde hem dünyada hem de Türkiye’de sağlıklı yaşam ve beslenmeye olan ilginin artmasıyla birlikte zeytin de öne çıkmaya başlamıştır. Anadolu’da doğan ve uzun yıllardır Akdeniz havzasında varlığını devam ettiren bu şifalı besin hem kahvaltılarda hem de pek çok meze ve hamur işinde kullanılmaktadır. Lezzetine doyum olmayan ve faydaları saymakla bitmeyen zeytinyağının ise kullanım alanı çok daha geniştir. Mezelerden salatalara, birbirinden enfes yemeklere, soğuk lezzetlere güzel bir dokunuş yapan zeytinyağı sofralarda önemli bir yere sahiptir.
Türkiye’de 2005 yılından itibaren zeytincilik alanında üreticiye verilen destek artmıştır. Planlanan rakamlara tam olarak ulaşılamasa bile 1995’te 543 bin hektar olan zeytin dikim alanı 2014 yılında 938 bin hektara çıkmıştır. Öte yandan, 2000’lerin başında 100 milyon civarı olan zeytin ağacı sayısı 2015 yılında 170 milyona varmıştır. Uzun yıllardır sofralık zeytin üretimi bakımından dünyada 2. sırada olan Türkiye, son dönemde Mısır’ın bu alanda yaptığı hamle ile 3. sıraya yerleşmiştir. Sıralamadaki her iki konum da ülkemizin dünyada zeytin ve zeytinyağı üretimi açısından oldukça önemli bir yere sahip oluşunun en önemli kanıtları arasında yer almaktadır.
Türkiye’nin 81 ilinin 41’inde zeytin üretimi yapılmaktadır. Bu üretimin bölgelere göre dağılım oranı ise şu şekildedir: %53’ü Ege Bölgesi, %18’i Marmara Bölgesi, %23’ü Akdeniz Bölgesi, %6’sı Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve %0,2’si Karadeniz Bölgesi. Türkiye’de aynı zamanda 2005 yılında Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi kurulmuştur.
Zeytin yetiştiriciliği açısından oldukça uygun koşullara sahip olan Türkiye’de bu alanın üretimden tüketime kadar pek çok aşamada desteklenmesi gerekmektedir, bu destekler doğrultusunda sektör ve üreticilerin durumlarında iyileşmeler mutlaka yaşanacaktır.
ZEYTİNİN FAYDALARI
Sofralarımızda yeşil ve siyah şekliyle yer alan zeytinin faydaları saymakla bitmez. Sindirim sorunlarına yardımcı olmadan kanseri önlemeye destekten, kalp sağlığından vücut gelişimine sayısız faydası olan bu mucizevi besinin sağlık açısından yararlarına yakından bakalım:
1. Zeytin içinde barındırdığı sağlıklı yağlar ile kalp sağlığını korur, LDL olarak da bilinen kötü huylu kolesterolün ise düşmesinde pek çok etkiye sahiptir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli mesele ise zeytinin tuzluluk oranıdır, kalp açısından önemli faydalara sahip olan zeytini tüketirken mümkün olduğunca az tuz içeren çeşitleri seçilmeli, tuzun kalp sağlığı açısından yaratabileceği tehlikelere de dikkat edilmelidir.
2. Zeytinin içerisinde kansere karşı etken maddeler ve A, E vitaminleri mevcuttur. Bunlar ise kanser tümörlerinin oluşmasını büyük oranda engellemeye yardımcıdır.
3. Gastrit ve reflü gibi mide problemleri olanlar için de zeytin birebirdir. Mide asidinizi azaltan zeytin bu tür hastalıklara karşı da bir nevi önlem almanızı sağlamış olur.
4. İçerdiği vitaminler sayesinde zeytin; çocuklarda kemiklerin gelişimine de katkıda bulunur. Bu sebeple her sabah kahvaltılarda çocukların 5-6 adet zeytin yemesi gelişimleri açısından önemlidir.
5. Zeytinin içerisinde yer alan antioksidanlar bağışıklık sisteminizi korur, aynı zamanda bağışıklığın güçlenmesini de sağlar.
6. Sahip olduğu E vitamini sayesinde bu şifa deposu besin Alzheimer’a karşı da etkilidir, hastalık riskini azaltır.
7. Zeytin ve zeytinyağı içeriklerini kozmetik ürünlerinde de fazlasıyla görebilirsiniz. Bunun sebebi zeytinin kolajen seviyesini artırarak saç ve cildin yenilenmesinde katkı sahibi olmasıdır. Aynı zamanda içeriğindeki E vitamininin de yaşlanmayı geciktirici etkileri vardır.
Pek çok konuda sayısız faydaya sahip olan zeytin ve zeytinyağını siz de mutlaka kahvaltılarınızda ve akşam yemeklerinizde tüketmelisiniz. Mümkün olduğunca az yağlı ve az tuzlu seçeneklerini tercih etmeye dikkat etmeniz gerekir, zeytinin aşırı tüketiminden de içeriğindeki yağ ve tuz oranı sebebiyle uzak durmalısınız.
ZEYTİN İLE YAPABİLECEĞİNİZ TARİFLER
Şifa kaynağı zeytine günlük öğünlerinizde yer vermek istiyorsanız vereceğimiz birbirinden lezzetli ve faydalı tarifleri sizler de mutfaklarınızda uygulayabilirsiniz. Çocuklara zeytini sevdirecek, konuklarınıza ise enfes sofralar hazırlamanızı sağlayacak zeytinli tarifler şu şekilde:
1. Yeşil Zeytin Salatası
Yapımı oldukça kolay olan ve 1 porsiyonu yalnızca 244 kaloriye sahip bu zeytin salatasını meze olarak tüketmek veya akşam yemeklerine eşlik etmesi amacıyla sizler de deneyebilirsiniz.
Gerekli Malzemeler:
- 1 su bardağı çekirdeksiz yeşil zeytin
- 1 su bardağı mısır konservesi
- 100 gram beyaz peynir
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı
- 1 tatlı kaşığı nar ekşisi
- 1 tatlı kaşığı balzamik sirke
- 2-3 dal taze soğan
- 1 çay kaşığı kekik
Yapılışı:
İlk olarak zeytin ve peynirlerimizi minik parçalar halinde doğrayalım, ardında taze soğanımızı ince bir şekilde kıyalım. Zeytin, peynirin yanı sıra mısır ve taze soğanımızı derin bir kaba alarak iyice karıştıralım. Üzerine ayrı bir kapta öncesinde karıştırmış olduğumuz zeytinyağı, nar ekşisi, sirke ve kekikten oluşan sosumuzu dökelim ve güzelce karıştıralım. İsteğe göre biraz tuz atalım ve kıyılmış cevizlerle süsleyerek sunuma hazır hale getirelim. Afiyet olsun.
2. İzmir Usulü Zeytinyağlı Enginar Dolması
Zeytini yemeklerinizde kullanabilmenin en güzel yolu da zeytinyağlı tarifler… Ege mutfağına özgü bu enfes dolma tarifini sizler de deneyebilir, konuklarınıza hafif lezzetler sunabilirsiniz.
Gerekli Malzemeler:
·6 adet enginar
·6 çorba kaşığı pirinç
·Yarım demet taze nane
·Yarım demet yeşil soğan
·1 adet limon
·1 demet dereotu
·1 adet yumurta
·1 çorba kaşığı un
·Göz kararı zeytinyağı
·Şeker, tuz ve su
Yapılışı:
Öncelikle enginarlarımızın üzerini temizleyelim, kenarındaki yapraklarını ise bırakalım. Ardından enginarların içlerini kaşık yardımıyla çıkaralım ve kararmamaları için suya koyalım. Pirincimizi yıkayıp süzelim ve karıştırma kasesine koyalım. Bu kasenin içerisine dereotu, yeşil soğan ve nanemizi ince ince doğrayalım, üzerine yumurtamızı kıralım. Tuzumuzu da attıktan sonra güzelce karıştıralım. İç harcımız hazır. Tenceremize enginarları yerleştirip hazırlamış olduğumuz harcı enginarların içerisine dolduralım. Sosu için ise bir kabın içerisine un, tuz, şeker, su ve limon suyunu koyup karıştıralım, ardından bu sosu enginarların üzerinde gezdirelim, son olarak zeytinyağımızı her bir dolmanın üzerine eşit bir şekilde gelecek biçimde dökelim. Tenceremizin kapağını kapatıp pişmeye bırakalım. Pişme esnasında ara ara tencereyi kontrol edelim, ideal yumuşaklığa geldiğinde ocaktan alalım. İsteğe göre soğuk veya ılık olarak tüketebilirsiniz. Zeytinyağlı tariflerde genellikle soğuk tüketim önerilmektedir, şimdiden afiyet olsun.
3. Zeytinli Bebek Patates:
Çocukların ara öğünde bayılarak tükettiği tariflerden zeytinyağlı bebek patatesi sizler de mutlaka denemelisiniz.
Gerekli Malzemeler:
- 1 paket bebek patates
- 1 su bardağı ayıklanıp doğranmış zeytin
- Zeytinyağı
- 3-4 dal taze kekik
- 1/2 adet limonun suyu
- 1/2 adet misket limonun suyu ve kabuğunun rendesi
- 1 adet doğranmış Arnavut biberi
- 1 diş doğranmış sarımsak
- Tuz ve karabiber
Yapılışı:
