Günün en önemli öğünü kabul edilen kahvaltının olmazsa olmazlarından biri olan yeşil zeytin, lezzeti ve çeşitleri ile sofraları zenginleştirir. Farklı damak tatlarına hitap eden etli-etsiz, çekirdekli-çekirdeksiz, biberli, ızgara gibi pek çok çeşidi bulunan yeşil zeytin kokusu ve aroması ile severek tüketilir. Uzun ömürlü olması ile bilinen zeytin ağacının meyvesi olan bu harika lezzet, dayanıklı yapısı ile uzun süre saklanabilir. Coğrafi verimliliğinden dolayı ülkemizde oldukça fazla çeşidi yetişen yeşil zeytinin en çok Ege ve Akdeniz Bölgesinde üretimi yapılır.
YEŞİL ZEYTİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR
Şubat ayında hasadı yapılan yeşil zeytinler zeytinin olgunlaşmaya başlamadan ve kararmadan toplandığı halidir. Yoğun aromaları ve nefis lezzeti ile ön plana çıkan bu zeytinin birden fazla çeşidi mevcuttur. En çok tüketilen ve birçok zeytin severin favorisi olan yeşil zeytin çeşidi kırma ve çiziktir. Zengin çeşitliliği ile pek çok insanın damak zevkine hitap eden bu ürünlerin en bilinenleri; Ayvalık, Domat, Eşek, Çelebi ve Çekiştedir.
Ayvalık zeytini; meyve kokusunu andıran hoş ve aromatik bir kokuya sahiptir.
Ortalama %27’si yağ olan bu zeytinin yağı altın sarısı rengindedir. Yeterli
olgunluğu erişince etki kısmı pembe renge döner.
Domat; Manisa ve İzmir illerinde özel olarak yetiştirilen bu zeytin iri bir zeytin türüdür. Biberli olarak tüketilen zeytinler iriliğinden dolayı bu türden elde edilmektedir. Yaklaşık %27’si yağdır.
Eşek; yoğun olarak İzmir Ödemiş’te yetiştirilen bu zeytinin hem eti hem de çekirdeği oldukça iridir. Yaklaşık %21’i yağdır. Etli kısmı çok sert olduğundan uzun süre bekletilebilir.
Çelebi; Marmara Bölgesinde yetişen bu zeytin buradaki ağaçların %5’ini oluşturur. Yeşil sofralık zeytinler arasında ön planda olan türlerden biridir.
Çekişte; kırma olarak bilinen zeytindir. Çoğunlukla İzmir’in Ödemiş, Torbalı, Kiraz, Aydın’ın Yenipazar, Nazilli ve Sultanhisar bölgelerinde yetişen bu zeytin iri meyveli bir türdür.
YEŞİL ZEYTİN NASIL KURULUR
Çoğu kişinin merak ettiği konulardan biri de evde zeytin yapımıdır. Özellikle en çok tercih edilenlerden olan kırma ve çizik zeytin yapımı oldukça pratik ve zahmetsizdir.
EVDE YEŞİL KIRMA ZEYTİN NASIL KURULUR
Yeşil ham zeytinler öncelikle yapraklarından ve ezik olanlarından ayrılır ve yıkanır. Sert bir zemin üzerinde tek bir darbe ile teker teker kırılır. Kırma işlemi sırasında zeytinlerin ezilmemesi ve çekirdeklerin kırılmaması için işlemin hafifçe yapılması gerekmektedir. Kırılan ham zeytinler kararmaması için su dolu bir kaba aktarılır. Tüm kırma işlemi bittikten sonra zeytinler cam bir kavanoza alınarak üzerini geçecek kadar su doldurulur. Ağzı sıkıca kapatılarak kurulur. Kırma zeytin çabuk yumuşayacağı için kısa sürede tüketilebilecek küçük boy kavanozlarda yapılması tercih edilir. Zeytinin acı suyunun çıkması için sabah akşam kavanozdaki suyun dökülüp yenilenmesi gereklidir. Yaklaşık 2 hafta içerisinde zeytinlerdeki acılık gitmiş ve renkleri değişmiş olur. Zeytinler üzeri tuzlanarak yenilebileceği gibi salamura şeklinde de muhafaza edilir.
EVDE YEŞİL ÇİZME ZEYTİN NASIL KURULUR
Çizme yeşil zeytin yapımından özellikle daha iri olanlar tercih edilir. Ezik olanları ayıklanarak yıkanan zeytinler bıçakla iki üç yerinden çekirdeğine değmeyecek şekilde çizilir. Çizilen zeytinler hava ile temas etmeden kararmaması için su dolu bir kaba konur. Tüm zeytinler bittikten sonra büyük bir cam kavanoza konularak üzerini geçecek kadar su doldurulur. Çizik zeytinler uzun süre dayanacağı için istenildiği kadar kurulabilir. Zeytinin acı suyunun çıkması için sabah akşam kavanozdaki suyun dökülüp yenilenmesi gereklidir. Bir hafta sonra tatlanmaya başlayan zeytinler bozulmaması için salamura suyun içerisinde muhafaza edilir.
Salamura Su Yapımı:
Yeşil zeytine tuzlu su yapmak için muhafaza edilecek olan kavanozun alacağı kadar içme suyuna 4-5 parça limon tuzu, 2-3 yemek kaşığı kaya tuzu eklenir. Tuz eriyene kadar karıştırılır. Zeytinler kavanozadizilir ve aralarına limon dilimleri konur. İsteğe bağlı olarak aralarına defne yaprağı da konularak üzerine kişniş serpilebilir. Hazırlanan tuzlu su zeytinlerin üzerine dökülür. Zeytinler tamamen suyun içinde kalarak yukarı çıkmaları engellenmelidir. Kapağı sıkıca kapatılarak bu şekilde serin bir yerde muhafaza edilir.
YEŞİL ZEYTİN KALORİ VE BESİN DEĞERİ NEDİR
Besleyici özelliği ile ön plana çıkan yeşil zeytin siyah zeytine oranla daha fazla mineral ve E vitamini içerir. Vücudun ihtiyacı olan pek çok vitamin ve minerali bünyesinde barındıran bu kahvaltılık lezzetin uzmanlar tarafından düzenli tüketilmesi tavsiye edilir. Zengin yağ oranı ile öne çıkan zeytinin %87’sini yağ, %9’unu karbonhidrat, %3’ünü de protein oluşturur. 20 gramlık bir porsiyon zeytin 29 kcal değerdedir. Bir porsiyon zeytinin içerisinde 3.06 g yağ, 0.26 g protein, 0.77 g karbonhidrat, 0.66 g lif yer alır. Bunların yanı sıra 311.2 mg sodyum, 10.4 mg kalsiyum, 8.4 mg potasyum ve 78.6 iu A vitamini yer alır.
YEŞİL ZEYTİNİN FAYDALARI NELERDİR
·Besleyici özelliği ile tok tutan yeşil zeytin diyet listelerinde sıklıkla yer alır. Doyurucu yapısıile tokluk hissi yaratarak kilo vermeyi kolaylaştırır.
·İçerisinde yer alan antioksidanlar bağışıklık sistemini korur ve güçlenmesine destek olur.
·Zengin A vitamini içeriği ile göz sağlığını korur.
·Kan basıncını düzenler ve kalp krizi riskini azaltır.
·Mide asidini azaltarak reflü, gastrit gibi mide problemlerine karşı etkilidir.
·İçeriğinde yer alan E vitamini sinir sisteminin korunmasına destek olur. Böylece Alzheimer riskini azaltır.
·Vitamin zenginliği sayesinde büyüme çağında kemik gelişimini destekler. Yaşlılarda ise osteoporoz riskini düşürür.
·A ve E vitaminleri kanser tümörlerinin oluşumunu engelleyerek vücudu korur.
YEŞİL ZEYTİN İLE HAZIRLAYABİLECEĞİNİZ BİRBİRİNDEN PRATİK TARİFLER
Yeşil Zeytin Salatası
Sofralarınıza lezzet katacak bu salata tarifini hem misafir ikramlarınızda meze olarak hem de ana yemek yanında salata olarak zevkle tüketebilirsiniz.
Malzemeler:
Bir kâse çekirdeksiz yeşil zeytin
3 yemek kaşığı nar ekşisi
2 dal taze soğan
1 çay bardağı zeytinyağı
2 adet közlenmiş kırmızı biber
1 adet yarım limon suyu
2,5 yemek kaşığı ceviz içi
Yarım demet maydanoz
1 tatlı kaşığı kekik
Yarım demet dereotu
1 tatlı kaşığı pul biber
1 tatlı kaşığı kuru nane
YEŞİL ZEYTİN SALATASI NASIL YAPILIR
Çekirdeksiz yeşil zeytini halka şeklinde doğrayarak bir kaba alıyoruz. Közlenmiş kapya biberleri de biraz iri olacak şekilde doğrayarak zeytinlerin üzerine ilave ediyoruz. Maydanoz, dereotu ve taze soğanı ince ince dilimliyoruz ve kaba ekliyoruz. Daha sonra tüm baharatları ekleyip biraz karıştırıyoruz. Son olarak limon suyu, zeytinyağı ve nar ekşisini de ilave ederek güzelce harmanlıyoruz. Servis tabağına aldığımız salatamızın üzerine ceviz içi serpiştirerek servis ediyoruz. Afiyet olsun!
Yeşil Zeytin Ezmesi
Hem sos hem de meze olarak tüketebileceğiniz zeytin ezmesi tarifimiz için gerekli malzemelere birlikte göz atalım:
Malzemeler:
500 g az tuzlu yeşil zeytin
2 diş sarımsak
1-2 çay kaşığı kimyon
1 sap taze biberiye
1 tatlı kaşığı limon kabuğu rendesi
1 tutam kişniş tohumu
YEŞİL ZEYTİN EZMESİ NASIL YAPILIR
Zeytinin çekirdeklerini çıkarıp robota alıyoruz. Üzerine sarımsak, limon kabuğu rendesi, kişniş tohumu, kimyon ve biberiye yapraklarını ekliyoruz. Robottan geçirerek püre haline getiriyoruz. Bir kısmını servis tabağına alarak dilerseniz üzerini ceviz ile süsleyip servis edebilirsiniz. Afiyet olsun! Bu karışımı cam bir kavanozda buzdolabında muhafaza edebilirsiniz.
