ZEYTİNİN FAYDALARI NELERDİR?
Zeytinin faydaları nelerdir diye merak edenler için belirtmeliyiz ki zeytin barındırdığı Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri ile tam bir şifa deposudur. Pek çok faydası bulunan zeytini tüketirken dikkat edilmesi gereken en önemli husus tuzlu yapısıdır. Tüketmeden önce suda bekletmek ya da daha az tuzlu olanları tercih etmek bu konuda uygulanacak çözümlerden bazılarıdır. Zeytinin saymakla bitmez faydaları şunlardır:
·Bünyesinde yer alan E vitamini sayesinde sinir sistemini korur ve Alzheimer riskini azaltır.
·İçerdiği A vitamini ile göz sağlığını korumaya yardımcı olur.
·Zeytin de yer alan antioksidanlar bağışıklık sistemini koruyarak güçlenmesini sağlar.
·Kan basıncını düzenleyerek kalp krizi riskini azaltır. Yapısında bulunan oleik asit kalp sağlığını koruma sürecinde yardımcı olur.
·Mide asidini azaltarak reflü ve gastrit gibi mide rahatsızlıklarına karşı etkilidir.
·Bünyesinde yer alan zengin A, D, E ve K vitaminlerisayesinde büyüme çağında kemik gelişimini destekler. Yaşlılık döneminde ise osteoporoz riskini düşürür. Daha güçlü kas ve kemik yapısının oluşmasını sağlar.
·Zeytin ölü hücrelerin atılmasını ve yenilenmesini sağlayan doğal bir besindir. İçerisindeki E vitamini sayesinde saç, cilt ve tırnakları besler.
·Yapısındaki antioksidan maddeler hasarlı hücreleri onararak hücre zarlarını koruma altına alır. Düzenli tüketildiğinde kansere neden olan hücrelerin de onarılmasına destek olur.
·Zeytin hem uzun süre tok tutar hem de metabolizmayı hızlandırır. Sabahları tüketildiğinde enerji veren bu besin diyet listelerinde de sıklıkla yer alır.
·Kansızlık problemi için tavsiye edilen besinlerin biri de zeytindir. Düzenli tüketildiğinde kandaki demir oranını artırarak anemi hastalığının önlenmesine yardımcı olur.
ZEYTİN NEDİR
Zeytin kökeni asırlar öncesine dayanan zeytin ağacının bir meyvesidir. Sofralarımızda önemli bir yere sahip olan zeytin severek tüketilen besinlerin başında gelir. Özellikle kahvaltı sofralarının olmazsa olmazı olan bu ürün aynı zamanda poğaça, simit ve pizza gibi hamur işlerinde de sıklıkla kullanılır. Dünyanın en sağlıklı ve doğal yağı olan zeytin yağının da kaynağını oluşturan zeytin güçlü bir vitamin ve mineral kaynağıdır. Zeytin hakkında en çok merak edilen zeytinin faydaları nelerdir sorusudur. Bu sorunun cevabına geçmeden önce zeytinin tarihi ve zeytin çeşitlerine biraz değinelim.
ZEYTİNİN TARİHİ
Zeytinin yetişmiş olduğu zeytin ağacı binlerce sene yaşayan çok özel bir ağaç türüdür. Pek çok efsane ve kutsal kitapta da zeytinin ve zeytin ağacının önemi ile ilgili yazılar yer almaktadır. Dünyanın farklı bölgelerinde yapılan arkeolojik çalışmalar zeytin ağacının tarihinin çok daha eskilere dayandığını ortaya koymuştur. Kuzey Afrika'daki Sahra Bölgesi'nde yapılan arkeolojik çalışmalardamilattan önce 12000 yılına kadar uzandığı düşünülen zeytin ağacı kalıntılarına rastlanmıştır. Zeytin ağacı ile ilgili önemli arkeolojik çalışmalardan bir diğeri Santorini Adası’nda geçekleşmiştir. Burada yapılan çalışmalarda ise 39 bin yıllık yabani zeytin yaprağı fosilleri gün yüzüne çıkarılmıştır.
ZEYTİN NASIL YAPILIR
Kökleri asırlar öncesine dayanan bir ağaçtan elde edilen zeytin gibi değerli bir meyvenin sofralarımızda yer alması biraz sabır ve özen gerektirir. Zeytin acı bir tada sahip olduğu için dalından toplanıp yenilebilen bir meyve değildir. Bunun için olgunlaşması ve bazı süreçlerden geçmesi gereklidir. Zeytinin faydaları nelerdir diye merak edenler rahatlıkla evde kendi zeytinleriniyapabilirler. Öncelikle zeytinlertek bir ağaca zarar vermeden son derece dikkatle toplanır. Toplanan zeytinler bol suyla yıkanır ve acılığının gitmesi için suyun içinde birkaç gün bekletilir. Bu sürenin sonunda suyu süzüldükten sonra varsa içindeki çürük ve ezik olan zeytinler ayıklanır. Geriye kalan zeytinler büyük bir şişe ya da kavanoza aktarılır. Daha sonra bu zeytinlerin arasına kaya tuzu dökülür. Hem bozulmasını önlemek hem de aroma vermesi için içine limon ilave edilir. Son olarak kapağı kapatılarak tüm malzemelerin karışması için çalkalanır. Bir ay süresince zeytinler 2-3günde bir tuzla temas etmeleri için karıştırılır. Bir ay sonra şişenin içinde oluşan gazın açığa çıkması için kapağı açılır. Zeytinin istenilen olgunluğa ulaşması ortalama 3-4 ayı bulmaktadır. Olgunlaşma evresini tamamlayan zeytinler yıkanarak sofralarımızdaki yerini alır.
ZEYTİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR
Zeytin yeni olgunlaşmaya başladığında rengi sarı-yeşil tonlarda olur ve olgunlaştıkça mor-kahverengi-siyah tonlarına dönüşür. Bu nedenle zeytinler genellikle siyah ve yeşil zeytin olarak ikiye ayrılır.
SİYAH ZEYTİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR
Siyah zeytin iriliği, toplanma zamanı, üretimi ve yapılış şekline göre Salamura zeytin, Sele zeytin, Teneke Gemlik tipi siyah zeytin ve Gemlik tipi siyah zeytin gibi isimlere ayrılır. Siyah zeytinin türleri şunlardır:
Salamura Zeytin: Siyah zeytinlerin boylarına göre ayrılarak yaklaşık 8 ay geleneksel yöntemlerle salamura suyunda bekletilmesi ile elde edilir. Bu sürenin sonunda salamuradan çıkarılarak yağ ilave edilip tüketilir.
Gemlik Tipi Siyah Zeytin: sofralarda en çok tercih edilen siyah zeytin çeşidi Gemlik tipi siyah zeytindir. Bunun nedeni ince kabuğu ve küçük çekirdeği ile etli bir zeytin türü olmasıdır. Bu zeytin çeşidi de yine acı suyunun çıkması için tuzlu suda bekletilir. Daha sonra zeytinler doğal havalandırma yöntemiyle acı tadından arınarak yağlanır. Uygun şekillerde ambalajlanarak tüketiciye sunulur.
Teneke Gemlik Tipi Siyah Zeytin: Gemlik tipi siyah zeytin ile üretim aşamasında hiçbir farkı yoktur. Tek fark teneke Gemlik tipi siyah zeytin tenekelere ambalajlanarak satışa hazır hale gelir. Üretimi sırasında sadece tuzlu su içerisinde ortama hava verilerek bekletilir. Hiçbir kimyasal madde kullanılmadan elde edilir.
Sele Zeytin: Ağaçta yetişen zeytinin olgunlaşıp siyah renge dönüşmesi ile elde edilen zeytindir. Belirli süre tuzda bekletilerek, hiçbir kimyasal madde kullanılmadan elde edilir.
YEŞİL ZEYTİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR
Yeşil zeytin, zeytinin olgunlaşmaya başlamadan ve kararmadan toplandığı halidir. Yoğun aroması ve benzersiz lezzeti ile ön plana çıkan bu zeytinlerin hasadı şubat ayında yapılır. Zengin çeşitliliği ile pek çok insanın damak zevkine hitap eden yeşil zeytinlerin en bilinenleri; Ayvalık, Domat, Eşek, Çelebi ve Çekiştedir. En çok tüketilen çeşitleri ise kırma ve çiziktir.
Ayvalık zeytini; meyve kokusunu andıran aromatik bir kokuya sahiptir. Ortalama %27’si yağ olan bu zeytinin yağı altın sarısı tondadır. Yeterli olgunluğu erişince etki kısmı pembe renge döner.
Domat; Manisa ve İzmir illerinde özel olarak yetiştirilen iri bir zeytin türüdür. Biberli olarak tüketilen zeytinler iriliğinden dolayı bu türden elde edilmektedir. Domat tipi yeşil zeytinin yaklaşık %27’si yağdır.
Eşek; yoğun olarak İzmir Ödemiş’te yetiştirilen hem eti hem de çekirdeği oldukça iri olan bir yeşil zeytin çeşididir. Eşek türü zeytinin yaklaşık %21’i yağdır. Etli kısmı çok sert olduğundan uzun süre bekletilebilir.
Çelebi; Marmara Bölgesinde yetişir ve buradaki ağaçların %5’ini oluşturur. Çelebi türü yeşil zeytin yeşil sofralık zeytinler arasında ön planda olan türlerden biridir.
Çekişte; kırma olarak bilinen zeytindir. Çoğunlukla İzmir’in Ödemiş, Torbalı, Kiraz, Aydın’ın Yenipazar, Nazilli ve Sultanhisar bölgelerinde yetişir. Çekişte türü yeşil zeytin iri meyveli türlerden biridir.
