ZEYTİNYAĞI NEDİR
Zeytinyağı, zeytin meyvesinin sıkılması ile elde edilen, içerisinde başka katkı maddesi bulundurmayan, hiçbir kimyasal işlem görmeden üretilen sıvı bir yağdır. Zeytin ağacının meyvesi olan zeytinin çekirdeği ile sıkılmasıyla elde edildiği için, ayçiçeği, mısırözü ve soya gibi bitkisel yağlardan farklı olarak doğal yollardan üretilen çiğ ve saf bir yağdır. Yeşilimsi, sarımtırak renge sahip olan bu yağ, kullanılan zeytinlerin türüne, üretildiği bölgeye ve sıkılma yöntemlerine göre farklılık gösterir.
ZEYTİNYAĞI NASIL ÜRETİLİR
Zeytinyağı ambalajlanıp elimize ulaşana kadar özen gerektiren pek çok aşamadan geçer. Zeytinyağının kullanıma hazır hale gelene kadar geçmiş olduğu üretim sürecine birlikte göz atalım:
1.Zeytin Kabulü (Toplanması): Zeytin, ideal olgunluğa erişince elle veya meyveye zarar vermeyecek şekilde makine ile toplanır. Yerden toplanan zeytinin kalitesi daha düşük olacağı için toprak ile temas etmeden direkt ağaçtan toplanır. Hasattan sonra zeytinler havalandırmaya uygun plastik kasalarda üretimin yapılacağı işletmelere ulaştırılır ve mümkünse 24 saat içerisinde işlenmesi önerilir. Bu süre farklı koşullar göz önüne alınarak 3 günü geçmemelidir.
2.Yaprak Ayırma ve Yıkama: Üretimin yapılacağı işletmeye gelen zeytinler yabancı maddelerden arındırılıp yıkanır.
3.Kırma: Zeytinin içindeki yağların açığa çıkması için taş veya metal değirmenlerde kırma ve ezme işlemi uygulanır.
4.Yoğurma: Zeytin özellikle metal değirmenler kullanılarak ezildikten sonra katı-sıvı ayrımını kolaylaştırmak için yoğurulur. Yoğurma işlemi küçük yağ damlacıklarının birleşerek büyük yağ damlacıkları haline gelmesini ve sızmasını sağlar.
5.Katı-Sıvı Faz Ayrımı: Üretim teknolojisine göre farklılık gösteren bu işlem, yağın zeytin hamurundan ayrılması aşamasıdır.
6.Sıvı-Sıvı Faz Ayrımı: Geleneksel yöntemde doğal çökme kullanılarak yağ, su ve posanın birbirinden tamamen ayrılması sağlanır.
7.Zeytinyağının Ön Depolanması: Sıvı ayrımı yapılan yağlar dinlenmeye bırakılarak duyusal, fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre ayrılırlar.
8.Zeytinyağının Depolanması: Depolanma sürecinde gıda ile temasa uygun olan malzeme kullanılmalıdır. Özellikle natürel yağlar kalite değerlerinin kaybolmaması için krom nikel veya paslanmaz çelik kaplı tanklarda hava ile teması olmadan depolanır.
NATÜREL SIZMA VE RİVİERA ZEYTİNYAĞI ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR
Zeytinyağı, Natürel Zeytinyağı, Rafine Zeytinyağı, Riviera Zeytinyağı ve Çeşnili Zeytinyağı olarak çeşitlere ayrılır. Bunlar arasında en çok üretilen ve en çok tercih edilenler Natürel sızma ve Riviera zeytinyağlarıdır. Üretim teknikleri ve kullanım şekillerine göre birbirinden ayrılan bu yağlar arasındaki farklılıklar şunlardır:
·Natürel sızma zeytinyağı fiziksel yöntemler kullanılarak üretilir. Riviera zeytinyağı ise rafinasyon işlemi yapılıp içerisine belirli miktarda natürel sızma zeytinyağı karıştırılarak üretilir.
·Natürel sızma zeytinyağı, Riviera zeytinyağına göre vitamin ve mineral açısından daha zengindir.
·Natürel sızma zeytinyağı daha çok salata ve çiğ yemeklerde tercih edilir. Riviera zeytinyağı ise yemek pişirirken daha çok tercih edilir.
ZEYTİNYAĞININ FAYDALARI NELERDİR
Zengin antioksidan kaynağı olan zeytinyağı içerisinde yer alan vitamin ve mineraller, vücudumuz için pek çok fayda sağlar. Sindirim sistemi, kalp, kolesterol gibi pek çok alanda yararlı olan zeytinyağı aynı zamanda cilt, saç ve strese karşı da oldukça etkilidir. Bu mucizevi yağın faydalarına birlikte göz atalım:
·Hücre duvarının yenilenmesini hızlandırarak vücudun hastalıklara karşı direncini yükseltir.
·Kötü kolesterolü azaltıcı ve önleyici etkileri vardır.
·İçeriğindeki yüksek E vitamini yaşlanmayı geciktirmede büyük etkiye sahiptir. Cilt için gerekli olan E vitamini dokuların yaşlanması önler.
·İçerisinde yer alan oleik asit meme, cilt ve kalın bağırsak kanserine karşı koruyucu etkiye sahiptir.
·Gastrit ve ülser gibi mide rahatsızlıklarına karşı fayda sağlamaya yardımcı olur.
·Bünyesinde bulunan antioksidanlar ve yağ asitleri kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucu rol oynar. Kronik kalp rahatsızlığı bulunan kişilerde kalp krizi riskini önlemeye yardımcı olur.
·Kan basıncını düzenleyerek özellikle hipertansiyon rahatsızlığı bulunan kişiler için tansiyon seviyesini korur.
·Karaciğeri temizleyerek vücuttaki toksinleri uzaklaştırmayı sağlar.
·Zeytinyağı, günlük enerji ihtiyacını karşılayan ve stersi azaltan bir besindir. Vücudun ihtiyacı olan enerjiyi sağlayan zeytinyağı tüketimi ile yorgunluk azalarak buna bağlı olarak stres seviyesi de en aza iner.
·Metabolizmayı hızlandırarak sindirimin daha çabuk oluşmasını sağlar. Yüksek antioksidan özelliği besinlerin çabuk sindirilmesini sağlayarak bu konuda yaşanan sorunların oluşumunu engeller.
·Zengin besin içeriği ile kemik gelişimini güçlendirerek özellikle kemik erimesi rahatsızlığına sahip kişiler için fayda sağlar.
·Zeytinyağının cilde olan faydası aynı şekilde saç derisi için de geçerlidir. Saç derisini güçlendiren zeytinyağı saçlardaki dökülme, kırılma, kepeklenme gibi problemleri önlemeye yardımcı olur.
ZEYTİNYAĞI İLE HAZIRLANAN BİRBİRİNDEN LEZZETLİ TARİFLER
Zeytinyağı özellikle Ege ve Akdeniz mutfağında çok sık kullanılan bir yağdır. Sağlıklı, hafif ve lezzetli olan birbirinden harika zeytinyağlı tariflere birlikte göz atalım.
PRTAKALLI KEREVİZ
Akdeniz mutfağına ait bir yemek olan zeytinyağlı kereviz, zeytinyağlı yemeklerde çok sık tercih edilen sağlıklı ve farklı bir lezzettir.
Portakallı Kereviz İçin Gerekli Malzemeler:
1 adet orta boy kereviz
4 yemek kaşığı zeytinyağı
2 adet patates
1 adet portakal suyu
1 adet havuç
1 adet soğan
1 çay kaşığı un
1 çay kaşığı şeker
1 çay kaşığı tuz
Yarım limon suyu
PORTAKALLI KEREVİZ NASIL HAZIRLANIR
Tencereye zeytinyağını koyarak piyazlık doğradığımız soğanları içine ekliyoruz. Soğanlar kavrulurken diğer yanda havuç, patates ve kerevizi soyup küp küp doğruyoruz. Ayrı bir yerde portakal ve limon suyunu sıkarak derin bir kaba alıyoruz. İçerisine unu ekleyip iyice çözdürüyoruz. Kavrulan soğanın içine küp küp doğradığımız sebzeleri ve şekeri ekleyerek karıştırıyoruz. Sıkılmış portakal ve limon suyunu da içerisine ilave ediyoruz. Son olarak tuzu da ekleyip sebzelerin üzerini çok geçmeyecek şekilde su koyup kapağını kapatarak pişiriyoruz. Piştikten sonra tercihe bağlı olarak ılık ya da soğuk bir şekilde servis tabağına alarak servis ediyoruz.
ZEYTİNYAĞLI BÖRÜLCE
Ege mutfağında çok sık tüketilen börülce, zeytinyağlı yemekler denilince ilk akla gelenlerden biridir. Meze olarak da oldukça tercih edilen bu lezzetin yapılışına birlikte göz atalım.
Zeytinyağlı Börülce İçin Gerekli Malzemeler:
1 kg taze börülce
2 adet büyük boy domates
1 tutam şeker
2 adet soğan
4 yemek kaşığı zeytinyağı
Tuz
ZEYTİNYAĞLI BÖRÜLCE NASIL HAZIRLANIN
Zeytinyağını bir tencereye alıyoruz. Yemeklik olarak doğradığımız soğanları içerisine ekleyerek kavuruyoruz. Börülceleri yıkayıp ikiye bölüyoruz ve soğanlar kavrulduktan sonra içerisine ilave ediyoruz. Domatesleri de küp şeklinde doğrayıp börülcelerin üzerine ekliyoruz. Tuz ve şekeri de ilave ederek kısık ateşte pişiriyoruz. Soğuyan zeytinyağlı börülceleri servis tabağına alıp servis ediyoruz.
ZEYTİNYAĞLI ENGİNAR
Severek tükettiğimiz zeytinyağlı enginar yemeğini bir de Ege usulü denemek için gerekli malzemelere birlikte göz atalım:
Zeytinyağlı Enginar İçin Gerekli Malzemeler:
5 adet enginar çiçeği
5 yemek kaşığı zeytinyağı
1 yemek kaşığı un
1 adet soğan
2 adet limon
1 demet dereotu
Tuz
2 bardak su
ZEYTİNYAĞLI ENGİNAR NASIL HAZIRLANIR
