ZEYTİNYAĞI NEDİR

Zeytinyağı, kökleri yüzyıllar öncesine dayanan, binlerce yıl yaşam süren özel bir ağaç olan zeytin ağacının meyvesinden elde edilir. Zeytin ağaçlarından özenle ve zahmetle toplanan zeytinlerin hiçbir kimyasal işlem görmeden ve hiçbir katkı maddesi eklenmeden üretildiği en sağlıklı yağ çeşitlerinden biridir. Yeşilimsi veya sarımtırak renge sahip olan zeytinyağı, diğer bitkisel yağlardan farklı olarak doğal yollarla üretilen saf bir yağdır. Zeytinyağı, zeytinlerin üretildiği bölgeye, zeytinlerin türüne ve sıkma yöntemlerine göre farklı çeşitlere ayrılır.

ÜRETİM YÖNTEMİNE GÖRE ZEYTİNYAĞI ÇEŞİTLERİ NELERDİR

Zeytinyağı farklı üretim yöntemlerine göre; Natürel Sızma Zeytinyağı, Rafine Zeytinyağı, Riviera Zeytinyağı ve Çeşnili Zeytinyağı olarak çeşitlere ayrılır.

Natürel (Doğal) Zeytinyağı:Zeytin ağacı meyvesine, doğal niteliklerinde herhangi bir değişikliğe neden olmayacak ısıl bir ortamda sadece yıkama, filtreleme işlemleri gibi mekanik veya fiziksel işlemler uygulanarak elde edilen yağları ifade eder. Natürel Sızma Zeytinyağı hiçbir rafinasyon yani saflaştırma işlemine tabi tutulmadan sıkıldığı gibi doğrudan tüketilebilir. Bu da içerisinde yer alan vitaminler gibi sağlık açısından önemli etkileri olan maddeleri kaybetmeden tüketilme imkânı sunar. Natürel zeytinyağı kendi içinde Natürel Sızma, Natürel Birinci ve Natürel İkinci olarak üç gruba ayrılır. Bu yağlar içerisinde en değerli ve doğrudan tüketime uygun olan yağ, Natürel Sızma Zeytinyağıdır.

Rafine Zeytinyağı: Zeytinyağı çeşitlerinin büyük bölümü yüksek asitlidir ve doğal sızma zeytinyağı grubuna giremez. Bazı yağların tüketilebilmesi için rafinasyon işlemine tabii tutulmaları gerekmektedir. Bunun sebepleri arasında zeytin ağacının dibine dökülmüş zeytinlerden toplanmış olması ya da sıkım aşamasına geçmeden önce ideal sürenin üzerinde bekletilmiş olmasını sayabiliriz. Bu zeytinlerden ısıl ve kimyasal işlemler sonucu elde edilen zeytinyağı Rafine Zeytinyağı olarak isimlendirilir.

Riviera Zeytinyağı: Riviera Zeytinyağı Rafine zeytinyağının içine bir miktar natürel yağ katarak sızma yağ aroması sahip olmuş yağdır.

Çeşnili Zeytinyağı:Çeşnili zeytinyağı, zeytinyağına çeşitli bitki, baharat, meyve ve sebzelerin ilave edilmesiyle elde edilen yağdır.

ZEYTİNYAĞI NASIL ÜRETİLİR

Zeytinyağı, zeytinlerin zeytin ağacından özenle toplanmasından sofralarımıza gelene kadar pek çok aşamadan geçer. Zeytinyağının kullanıma uygun hale gelene kadar geçtiği bu aşamalardan ilki, zeytinin toplanma aşamasıdır. İdeal olgunluğa erişince meyveye zarar vermeden elle ya da makine ile toplanan zeytinler, havalandırmaya uygun kasalarda üretimin yapılacağı tesislere götürülür. Üretimin yapılacağı tesislere gelen zeytinler yabancı maddelerinden arındırılıp yıkanarak ikinci üretim aşaması olan yaprak ayırma ve yıkama yönteminden geçer. Üçüncü aşama zeytinin içindeki yağların açığa çıkması için, metal veya taş değirmenlerde uygulana kırma ve ezme işlemidir. Dördüncü aşama olan yoğurma, ezilen zeytinlerin katı sıvı ayrışımını kolaylaştırmak ve sızmasını sağlamak için uygulanır. Daha sonra uygulanan katı-sıvı faz ayrımı, yağın zeytin hamurundan ayrılması; sıvı-sıvı faz ayrımı da doğal çökme ile yağ-su-posanın birbirinden ayrılması aşamalarıdır. Yedinci aşama olan zeytinyağının ön depolanması, ayrımı yapılan yağların duyusal, kimyasal ve fiziksel özelliklerine göre ayrılmasıdır. Son aşama olan zeytinyağının depolanması ise en önemli aşamalardan biridir. Depolanma sürecinde yağların kalite değerinin kaybolmaması için krom nikel ya da paslanmaz çelik kaplı tanklarda hava ile teması olmadan depolanır.

 ZEYTİNYAĞININ FAYDALARI NELERDİR

Zeytinyağı içerisinde yer alan vitamin ve mineraller, vücudumuz için faydalı pek çok maddeyi içerir. Zengin antioksidan kaynağı olan zeytinyağı, kalp, kolesterol gibi pek çok alanda fayda sağlarken cilt ve saç için de besleyici özelliktedir. Mucizevi zeytinyağının faydalarına birlikte göz atalım:

·Kötü kolesterolü azaltan ve önleyen etkisi bulunur.

·İçerisinde yer alan antioksidanlar ve yağ asitleri kalp ve damar rahatsızlıklarına karşı koruyucu etki gösterir. Kronik kalp rahatsızlığı bulunan hastalarda kalp krizi riskini ortadan kaldırmaya yardımcı olur.

·Zengin besin içeriği ile kemik gelişimini güçlendirir.

·Kan basıncını düzenleyerek hipertansiyon hastalığı bulunan kişiler için tansiyon seviyesini korur.

·Metabolizmayı hızlandırarak sindirimi çabuklaştırır ve sindirim rahatsızlıklarını önler.

·Hücre duvarının yenilenmesini hızlandırır. Bu da vücudun hastalıklara karşı direncini güçlendirir.

·İçerisinde yer alan yüksek E vitamini cilt üzerinde oldukça faydalı etkiye sahiptir. Dokuların yaşlanması önleyerek yaşlanmayı geciktirir.

·Ülser ve gastrit gibi mide rahatsızlıklarına karşı faydalıdır.

·Vücudun günlük enerji ihtiyacını karşılayan zeytinyağı, düzenli tüketilirse yorgunluk ve buna bağlı stresi azaltır.

·Saç derisini güçlendiren zeytinyağı, saçlardaki kepeklenme, dökülme ve kırılma gibi sorunları önlemeye yardımcı olur.

·Karaciğeri temizleyerek vücuttaki toksinleri uzaklaştırır.

ZEYTİNYAĞLI BİRBİRİNDEN LEZİZ TARİFLER

Zeytinyağı özellikle Ege ve Akdeniz mutfağında çok sık tüketilen, sağlıklı ve besleyici bir yağdır. Sağlıklı, hafif ve lezzetli olan birbirinden harika zeytinyağlı tariflere birlikte göz atalım.

ZEYTİNYAĞLI YER ELMASI

Sağlıklı yemekler denilince akla gelen lezzetlerden biri olan yer elması, zeytinyağlı tariflerden en çok sevilenler arasında yer alır. Yapımı için gerekli malzemelere ve hazırlanışına birlikte göz atalım:

Zeytinyağlı Yer Elması İçin Gerekli Malzemeler:

10 adet yer elması

1 tane havuç

1 tane kuru soğan

1 avuç pirinç

2-3 diş sarımsak

1 tatlı kaşığı tuz

1 çay kaşığı karabiber

1 yemek kaşığı toz şeker

1 çay kaşığı domates salçası

Yarım limon

Maydanoz

ZEYTİNYAĞLI YER ELMASI NASIL YAPILIR

Öncelikle derin bir kaba su koyup içerisine limon sıkıyoruz. Yer elmalarını yıkayıp soyup limonlu suya ekliyoruz. Daha sonra havucu da temizleyip limonlu suyun içerisine bırakıyoruz. Yemeklik olarak doğradığımız soğanları ve dilimlediğimiz sarımsakları tenceremize alıp 3-4 yemek kaşığı zeytinyağı ilave ediyoruz. Soğan ve sarımsakları birkaç dakika kadar kavurduktan sonra içine 1 yemek kaşığı toz şekeri ekleyerek kavurmaya devam ediyoruz. Bir süre sonra bir çay kaşığı salçayı da ekleyerek soğanları kavrulması için bırakıyoruz. Bu sırada yer elmalarını halka halka doğrayıp kavrulmuş soğana ekliyoruz. Havuçları da soyup halka şeklinde doğrayarak soğanlara ilave ediyoruz. Pirinci yıkayıp süzdükten sonra onu da tencereye ilave edip tüm malzemeleri güzelce karıştırıyoruz. Tuz, karabiber ve limon suyunu da ilave edip çok az su koyarak pişirmeye bırakıyoruz. Piştikten sonra servis tabağına aldığımız yemeğimizi soğuduktan sonra üzerine maydanoz doğrayarak servis ediyoruz. Afiyet olsun!

ZEYTİNYAĞLI ROKA SALATASI

Sağlıklı yemeklerin baş aktörü salata, ara öğünlerde aperatif olarak ana yemeklerin yanında da yardımcı unsur olarak tüketeceğimiz sağlıklı bir besindir. Özellikle rokalı zeytinyağlı salata son derece besleyici ve lezzetli bir tariftir.

Zeytinyağlı Roka Salatası İçin Gerekli Malzemeler:

1 demet roka

2 adet domates

Nar ekşisi

Tuz

Yarım beyaz soğan

Zeytinyağı

1 tatlı kaşığı sumak

Nar

ZEYTİNYAĞLI ROKA SALATASI NASIL YAPILIR

Soğanlı ince ve uzun şekilde doğrayıp sumak ve biraz tuzla suyunu fazla çıkarmadan hafifçe ovuyoruz. Domatesleri iri ve küp çeklinde doğrayıp bir kâseye alıyoruz. Rokayı güzelce yıkayıp saplarını ince olarak şekilde yapraklarını da kalın şekilde doğrayıp domateslere ilave ediyoruz. Üzerine sumaklı soğanları da ekleyerek karıştırıyoruz. İkiye böldüğümüz narı tanelerine ayırarak ayrı bir yere alıyoruz. Kâsede hazırladığımız salatamızın üzerine zeytinyağı ve nar ekşisi dökerek karıştırıyoruz. Son olarak nar taneleri ile de üzerini süsleyip servis ediyoruz. Afiyet olsun!