Zeytinyağı, zeytin ağacının meyvesinden elde edilen doğal ve sağlıklı bir yağ çeşididir. Binlerce yıl yaşam süren ve kökleri asırlar öncesine dayanan bu çok özel zeytin ağaçlarından büyük bir titizlik ve emekle toplanan zeytinlerden elde edilir. Zeytinler zeytinyağına dönüştürülürken hiçbir kimyasal işlem görmeden ve katkı maddesi eklenmeden doğal yollarla üretilir. Sarımtırak ya da yeşilimsi renge sahip olan zeytinyağı üretim şekline göre Natürel, Rafine, Riviera ve Çeşnili Zeytinyağı gibi çeşitlere ayrılır.

ZEYTİNYAĞI NASIL ÜRETİLİR

Zeytinyağı, zeytinlerin toplanmasından sofralarımıza gelene kadar çok çeşitli aşamalardan geçer. Öncelikle ideal olgunluğa ulaşan zeytinler makine ya da elle, zeytine zarar vermeden toplanır. Hava alabilmesine olanak sağlayan kasalarda üretimin yapılacağı tesislere taşınır. Tesislere gelen zeytinler yabancı maddelerinden arındırılıp yıkanır. Bir sonraki aşama zeytinlerin içindeki yağların dışarı çıkması için taş ya da metal değirmenlerde kırma ve ezme işlemi uygulanır. Daha sonra yoğurma işlemi ile ezilen zeytinlerin yağının ayrışması kolaylaştırılır ve sızması sağlanır. Sırası ile uygulanan katı-sıvı faz ayrımı ile zeytinin yağının hamurdan uzaklaştırılması, sıvı-sıvı faz ayrımı ile de doğal çökme sonucunda yağ-posa-suyun birbirinden ayrılması sağlanır. Elde edilen yağlar, duyusal, kimyasal ve fiziksel özelliklerine göre ayrılarak ön depolama işlemine tabi tutulur. En son aşamada da zeytinyağı krom nikel ya da paslanmaz çelik kaplı tanklarda hava ile temas etmeden depolanır.

ZEYTİNYAĞININ FAYDALARI NELERDİR

Antioksidan kaynağı olan zeytinyağı, bünyesinde barındırdığı vitamin ve minerallerle sağlığımız açısından oldukça faydalıdır. Karaciğer ve kalp gibi vücudumuz için hayati öneme sahip alanların yanı sıra saç ve cilt için de besleyici özelliğe sahiptir.

·Karaciğeri temizler ve vücuttaki toksinleri atar.

·Günlük enerji ihtiyacını karşılayarak düzenli tüketildiğinde yorgunluk ve stresi azaltır.

·Kemik gelişimini güçlendirir.

·Bünyesinde yer alan antioksidan ve yağ asitleri kalp ve damar rahatsızlıklarına karşı korur.

·Metabolizmayı hızlandırarak sindirimi düzenler. Böylelikle sindirim sistemi rahatsızlıklarını önleyici etkiye sahiptir.

·Hücre duvarının yenilenmesini hızlandırarak vücudun direncini güçlendirir.

·Ülser ve gastrit gibi mide rahatsızlıklarını önlemeyi sağlar.

·Kan basıncını düzenleyerek tansiyon seviyesini korur. Hipertansiyon hastalığı bulunan kişiler için düzenli olarak kullanımı önerilir.

·Kötü kolesterolü azaltan ve önleyen etkiye sahiptir.

·İçerisinde yer alan E vitamini dokuların yaşlanmasını önleyerek cildi gençleştirir.

·Saç derisini güçlendirerek kepek, kırılma ve dökülme gibi sorunları önlemeye yardımcı olur.

ZEYTİNYAĞLI TARİFLER

Türk mutfağında geniş bir yere sahip olan zeytinyağlı yemekler hem hafif ve sağlıklı hem de zengin besin değerine sahiptir. Birbirinden lezzetli zeytinyağlı tariflere birlikte göz atalım.

ZEYTİNYAĞLI TAZE BAKLA

Zeytinyağlı yemekler denilince aklımıza birbirinden sağlıklı sebzeler gelir. Bakla da en çok sevilen ve besleyici olan sebzelerin başında gelir.

Malzemeler:

250 g taze bakla

2 diş sarımsak

1 adet soğan

Yarım yemek kaşığı un

Yarım tatlı kaşığı tuz

6 yemek kaşığı zeytinyağı

1 çay kaşığı toz şeker

1 su bardağı sıcak su

Üzeri İçin:

Dereotu

ZEYTİNYAĞLI TAZE BAKLA NASIL YAPILIR

Baklanın baş kısımlarını bıçak ile kesip ortadan ikiye bölüp yıkıyoruz. Soğan ve sarımsağı ince ince doğrayıp kenara alıyoruz. Derin bir kaba un, tuz, şeker, zeytinyağı ve 3 yemek kaşığı su koyup karıştırıyoruz. Daha sonra geniş bir tencereye 3 yemek kaşığı zeytinyağı koyup soğan ve sarımsakları içerisine ekliyoruz. Orta ateşte 1-2 dakika kavurduktan sonra üzerine hazırladığımız karışımı ilave ediyoruz. 2 dakika kadar kavurmaya devam ediyoruz. Daha sonra sıcak su ekleyerek kısık ateşte yaklaşık 45 dakika kadar pişiriyoruz. Piştikten sonra ocaktan alıp soğumaya bırakıyoruz. Zeytinyağlı baklamız soğuyunca servis tabağına alarak üzerini dereotu ile süsleyip servis ediyoruz. Dilerseniz yanında yoğurt ile servis edebilirsiniz. Afiyet olsun!

ZEYTİNYAĞLI SİNKONTA

Ege bölgesinin en lezzetli tariflerinden biri olan Sinkonta, bal kabağı, sarımsaklı yoğurt ve domates sosunun harika birleşimi ile hazırlanır.

Malzemeler:

Bal kabakları için;

400 g bal kabağı

5 yemek kaşığı zeytinyağı

Yoğurtlu sos için;

1 kâse yoğurt

1 diş sarımsak

1 tatlı kaşığı zeytinyağı

1 çay kaşığı tuz

Domatesli sos için;

1 adet soğan

1 diş sarımsak

1 su bardağı domates konservesi

2 yemek kaşığı zeytinyağı

1 tatlı kaşığı domates salçası

1 çay kaşığı tuz

1 çay kaşığı şeker

1 çay kaşığı karabiber

ZEYTİNYAĞLI SİNKONTA NASIL YAPILIR

Bal kabağını ince ince dilimleyerek yağlı kâğıt üzerine üst üste gelmeden diziyoruz. Üzerine zeytinyağı gezdirerek önceden ısıtılmış 180 derece fırında yaklaşık yarım saat pişiriyoruz. Bu sırada bir kabın içine yoğurdu alıp zeytinyağı, rendelenmiş sarımsak ve tuzu ekleyerek karıştırıyoruz. Hazırladığımız sarımsaklı yoğurdu buzdolabında bir süre bekletiyoruz. Domates sosu için soğanları piyazlık şekilde doğruyoruz. Bir tavada zeytinyağını kızdırdıktan sonra soğanları ekleyip soteliyoruz. Soğanlar hafif renk değiştirince domates salçasını ekleyerek karıştırıyoruz. Daha sonra konserve domatesleri ve tüm baharatları ilave ederek kısık ateşte 15 dakika pişirip altını kapatıyoruz. Kayık tabağına bal kabaklarını muntazam bir şekilde diziyoruz. Daha sonra üzerine buzdolabında beklettiğimiz sarımsaklı yoğurdu ilave ediyoruz. Son olarak ılıyan domates sosunu da üzerine döküyoruz. Tercihe göre ister ılık isterseniz de buzdolabında soğuttuktan sonra servis edebilirsiniz. Afiyet olsun!

ZEYTİNYAĞLI YAPRAK SARMA

Zeytinyağlı tariflerden bahsederken misafir ikramlarımızın vazgeçilmezi yaprak sarma tarifi vermeden olmaz.

Malzemeler:

1 su bardağı pirinç

1 adet büyük boy domates

2 adet kuru soğan

1 çay bardağı zeytinyağı

1 tatlı kaşığı tarçın

Yarım kahve fincanı dolmalık fıstık

1 tatlı kaşığı karabiber

Yarım kahve fincanı kuş üzümü

Yarım demet maydanoz

1 tatlı kaşığı toz şeker

1 tatlı kaşığı kuru nane

Tuz

Birkaç dal taze nane

ZEYTİNYAĞLI YAPRAK SARMA NASIL YAPILIR

Soğanları yemeklik olacak şekilde ince ince doğrayıp yarım çay bardağı zeytinyağında kavuruyoruz. Soğanlar kavurulunca rendelenmiş 1 adet domatesi ekleyip karıştırıyoruz. Daha sonra yıkayıp suyunu süzdüğümüz pirinçleri ilave edip hafif kavuruyoruz. Kuş üzümü, tuz, karabiber, dolmalık fıstık, kuru nane, toz şeker ve tarçını ilave ettikten sonra karıştırıp ocaktan alıyoruz. Son olarak içerisine ince doğradığımız maydanoz ve naneyi ilave ederek karıştırıyoruz. Salamura yapraklar tuzluysa eğer önceden suda bekletip tuzundan arındırıyoruz. Tuzlu değilse de yıkayıp kullanabiliriz. İç harçtan bir tatlı kaşığı kadar yaprağın üzerine alarak güzelce sarıyoruz. Pişireceğimiz tencerenin tabanını damarlı ya da yırtık olan kullanmayacağımız yapraklarla kaplıyoruz. Bu, dibini tutma ihtimaline karşı sarmaları koruyacaktır. Daha sonra sardığımız yaprakları düzenli bir şekilde tencereye diziyoruz. Tüm yapraklar dizildikten sonra üzerini yine yaprakla kapatıyoruz. Bu şekilde hem buharı içerde kalacağı için daha çabuk pişecek hem de üstte kalan yaprakların rengi daha yeşil olacaktır. Son olarak yarım çay bardağı zeytinyağını üzerine gezdiriyoruz. Yaprakların üzerine gelecek kadar su ilave edip tencerenin kapağını kapatıyoruz. Kısık ateşte pişmeye bıraktığımız yaprakları suyunu çekmesin diye ara ara kontrol ediyoruz. Susuz kalırsa su ilave edip kontrollü olarak pişiriyoruz. Daha sonra soğumaya bıraktığımız zeytinyağlı sarmamızı soğuyunca servis tabağına alarak servis ediyoruz. Afiyet olsun!